Suider-Afrika sal basiese voedsel moet bly invoer
Volgens nuwe inligting gaan die vraag na kos en landbouprodukte in Afrika suid van die Sahara in die volgende tien jaar kwaai styg. Dit skep kanse vir boere, maar hulle sal fyn moet beplan en baie geduld hê.
Die Organisasie vir Ekonomiese Samewerking en Ontwikkeling (OESO)endieVerenigdeNasies se Voedsel- en Landbou-organisasie (VLO) publiseer gereeld nuwe inligting oor die verwagte wêreldwye verloop van die produksie, verbruik, handel en pryse van landbouprodukte oor die volgende dekade. Dié verwagtinge word ook per streek gepubliseer.
Dit is gebaseer op ’n klomp aannames, maar gee ’n goeie idee waarheen die landbou stadig maar seker wêreldwyd beweeg.
Die landbou bly ’n langtermynbedryf. Ten spyte van Suid-Afrika se onstabiele politieke omgewing, gee dié landbou-oorsig belangrike aanwysers, veral as ’n mens in ag neem dat die plaaslike landbou blootgestel is aan ’n baie oopgrensbeleid.
Invoer en invoerprysvlakke bepaal enersyds binnelandse pryse. Andersyds verteenwoordig uitvoer bykans een derde van die Suid-Afrikaanse landbou se inkomste.
Die VLO-verslag bevestig die vraag na voedsel en ander landbouprodukte gaan bly groei. Dit beteken produksie sal baie moet toeneem in ’n omgewing met ’n ál onstabieler klimaat en hulpbronne wat ál skaarser gaan word.
Die grootste groei in vraag word onder meer in Afrika suid van die Sahara verwag. Die groot vraag en behoefte lê noord van Suid-Afrika.
Die VLO-verslag se slotsom is dat die groei in die volgende tien jaar sal kom van verhoogde KORTOM
■ Die voorsiening van kos aan toenemend verstedelikte bevolkings in Afrika suid van die Sahara gaan ’n ál groter probleem word. ■ Invoer gaan ’n groot rol speel om in die
reusebehoefte te voorsien. ■ Dié streek is een van die enigste waar
ondervoeding gaan toeneem.
produktiwiteit, maar ook danksy beter funksionering van die waardeketting en die belanghebbendes daarbinne.
Die verslag plaas besondere klem op die hele vraag-en-aanbod-situasie in Afrika en meer spesifiek in Afrika suid van die Sahara. Die skokbevinding is dat ondervoeding in Afrika suid van die Sahara terselfdertyd in die volgende dekade gaan toeneem (sien GRAFIEK 1 ).
Die groot dryfkragte is die bevolking wat vinnig verstedelik, asook die feit dat landbouproduktiwiteit op ’n baie lae vlak is en nog aangewese is op klein- of bestaansboere. Namate verstedeliking toeneem, word ál groter hoeveelhede kommersiële voedsel binne stedelike gebiede benodig, iets waarin bestaans- of kleinboere moeilik sal kan voorsien.
Invoer bly ook problematies, want ’n land het uitvoerverdienste nodig om vir invoer te betaal, asook ’n goeie, werkende infrastruktuur.
Dié bevindinge bevestig net dat landbou-produktiwiteit moet bly groei en klem lê op kommersiële hoeveelhede produkte wat na stedelike gebiede moet vloei. (Sien GRAFIEK 2 vir hoe produktiwiteit na verwagting in die streek sal groei.) Dit skep geleenthede vir Suid-Afrika se kommersiële landboukundigheid, maar dit is op lang termyn. Die verslag wys ook daarop dat die vraag toenemend skuif na meer verwerkte produkte (hoofsaaklik diereprodukte).
Landbou-produkpryse gaan stadig maar seker in die volgende tien jaar herstel van die huidige lae vlak in die siklus. GRAFIEK 3 toon byvoorbeeld die verwagte styging in die mielieen koringprys.
Die verslag wys egter daarop dat die vraag na diereprodukte baie vinniger gaan groei, wat weer die vraag na veevoer sal laat styg. Die VLO waarsku dat vleispryse na verwagting dalk vinniger sal styg as dié van graan, met die risiko dat dit eerder opwaarts kan verras.
VERBRUIK EN HANDEL NEEM TOE
Die verslag wys die verskil tussen landbou-uitvoerders en -invoerders gaan ál groter raak. Invoerlande sal baie nouer met die voorsieners van hul produkte moet saamwerk. Ironies genoeg gaan Amerika, Suid-Amerika en die lande om die Swart See die grootste uitvoerders wees. Afrika en spesifiek Afrika suid van die Sahara gaan die groot invoerders wees.
Die verslag sê Zambië is besig om te groei as ’n netto uitvoerder en voorsiener van graan in die streek. Die lukrake beleid van die Zambiese