Wat eksekuteurs van boedels moet weet

Eksekuteurs het ’n groot taak op hande wanneer hulle ’n boedel moet beredder. Hier volg praktiese wenke stap vir stap.

As iemand sterf, moet dié persoon se boedel by die Meester van die Hooggeregshof aangemeld word. Dit is gewoonlik die eksekuteur wat in die testament benoem is se werk om die boedel aan te meld en aansoek te doen om as eksekuteur aangestel te word. Die Meester reik dan ’n eksekuteursbrief uit.

Die familie moet die testament lees om te sien wie die eksekuteur is en hy/sy moet gekontak word. As daar nie ’n testament is nie en dus ook nie ’n eksekuteur nie, moet die naaste familielid die boedel by die Meester aanmeld. Die Meester sal dan self ’n eksekuteur aanwys. ’n Boedel moet binne 14 dae by die Meester aangemeld word deur die aangewese eksekuteur of die naaste familielede.

As ’n mens nie weet wat om te doen nie en daar nie ’n eksekuteur is nie, tree in verbinding met die oorledene se bank, prokureur of ouditeur – maar net nie met almal gelyk nie.

DOKUMENTE

Handig dié dokumente in tydens die aanmelding van ’n boedel: Die oorspronklike testament. Die oorspronklike doodsertifikaat. Maak genoeg gewaarmerkte afskrifte voor die oorspronklike aan die Meester gegee word. ’n Voorlopige inventaris. Die vorms is by die Meester te kry. Die Meester wil weet hoe groot die boedel is. As die boedel kleiner as R250 000 is, word ’n Art 18(3) prosedure (Boedelwet) gevolg. Dit is ’n vinniger prosedure as die gewone prosedure. Die doodskennisgewing. Die vorms is by die Meester te kry. Aansoek om aanstelling as eksekuteur. Die Meester gee die eksekuteursbrief. Van die datum af wat op die brief is, is die eksekuteur gemagtig om die boedel te beredder.

EKSEKUTEUR

Die eksekuteur moet eerstens alle nodige en belangrike dokumentasie en inligting oor die oorledene insamel om agter te kom wat die oorledene besit het, waarin hy betrokke was en wat sy wense is, en hoe sy goed vererf moet word. Al sy bates, laste, skulde en inkomste wat nog uitstaande is, moet vergader word. Dit sluit in inligting oor sy pensioen en voorsorgfondse, beleggings, eiendom en versekering.

Die eksekuteur benodig die volgende dokumente: Die eksekuteur het reeds die testament, die doodsertifikaat, voorlopige inventaris en die doodskennisgewing. Die identiteitsdokument van die oorledene. Trousertifikaat (indien dit van toepassing is). Huweliksvoorwaardesertifikaat (indien buite gemeenskap van goedere getroud of met die aanwasbedeling). Egskeidingsertifikaat, indien van toepassing, en die betrokke skikkingsooreenkoms. Twee afskrifte van die identiteitsdokument van die erfgename in die testament. Twee afskrifte van die huweliksertifikate van die erfgename. Woonadresse, posadresse, kontaknommers, en eposadresse van elke erfgenaam. Besonderhede van ’n vorige eggenoot(e) wat al dood is: Volle name, IDnommer, sterfdatum, plek van dood, Meesterskantoor waar die boedel ingegee is, en die boedelnommer. Oorspronklike titelakte van die eiendom of die bank waar die verband is. Oorspronklike motorregistrasiesertifikate of die bank/ finansiële instansie waar die motor op ’n kredietkoopooreenkoms aangeskaf is. Oorspronklike vuurwapenlisensie. Munisipale rekening van die woning en ander eiendomme. Oorspronklike aandeelsertifikate van aandele op die Johannesburgse Effektebeurs. Oorspronklike aandeelsertifikate van aandele in private maatskappye. CK2dokumente van belange in beslote korporasies. Vennootskapooreenkomste, aandeelhouers en samewerkingsooreenkomste. Beskrywing van eenmansake. Vruggebruike. Lewenspoliskontrakte wat aan die boedel uitbetaal word. Koop en verkoopooreenkomste ten aansien van sakeondernemings. Alle inligting oor polisse. Polisse (uittreeannuïteite). Salarisadviesstrokies van die oorledene. Korttermynpolisdokumente. Huurooreenkomste. Kredietkoopooreenkomste. Besonderhede en dokumente van bankrekeninge soos: Tjekboek, spaarrekening, spaarkaart, debietkaart, kredietkaart, koopkaarte, beleggings, deposito’s by banke, bankstate en sertifikate. Inligting en dokumente van die begrafnisondernemer. Skuld en rekeninge, soos by die apteek en motorhawe, klererekeninge, mediese rekeninge en hospitaalkoste. Inkomstebelastingverwysingsnommer en kantoor van die oorledene. BTWnommer, as die oorledene vir BTW geregistreer was. Enige kontrakte. Inligting oor die siekefonds. Inligting oor die pensioenen voorsorgfonds. Telefoon en selfoonrekeninge. TVlisensies. Indien daar nadoodse ondersoeke is, die besonderhede van die polisiebeampte wat die saak ondersoek, die polisiekantoor, die saaknommer en algemene besonderhede. Groot betalings wat die oorledene reeds vorige jare uit pensioen en voorsorgfondse ontvang het. Bates wat verkoop is in die laaste twee jaar. In sekere omstandighede kan met die eksekuteur gereël word dat die langslewende ’n tussentydse inkomste of voorskot kry. Vind ook by die eksekuteur uit watter rekeninge nie verder betaal hoef te word nie en watter steeds betaal moet word, soos wateren elektrisiteitrekeninge.

Goeie wenk: ’n Mens behoort al hierdie dokumente en inligting in ’n kabinet geliasseer te hou sodat dit maklik verkrygbaar is vir die geliefdes ná ’n mens se afsterwe. Die naasbestaandes moet weet waar om die inligting te kry.

Mnr. André Eloff is ’n regs-enbesigheidskonsultant van die finansiëledienstemaatskappy Allegiance Consulting. info@allegiance.co.za.