HOËR TEMPERATURE NOODSAAK SKADUWEE VIR JOU BEESTE
Met klimaatsverandering wat dagtemperature sal laat styg, is dit noodsaaklik dat boere hul melkbeeste met skaduweestrukture moet beskerm. “Hittespanning is ’n groot probleem by melkbeeste en ons voorsien dit gaan in die toekoms selfs groter word,” sê dr. Carel Muller van die Wes-Kaapse de- partement landbou se instituut vir diereproduksie. Hy bestudeer al die afgelope 30 jaar hittespanning by melkbeeeste.
Volgens die Amerikaanse nasionale oseaan- en atmosferiese administrasie (NOAA) se sentrum vir omgewingsinligting is die 13 warmste globale maandelikse temperatuurgemiddeldes agtereenvolgens tot Mei vanjaar gemeet, die langste agtereenvolgende rekord-maandgemiddeldes sedert metings in 1880 begin het.
Daarby is Suid-Afrika aansienlik warmer as die kouer Europese lande (en Brittanje) vanwaar beesrasse, soos die Holstein, een van Suid-Afrika se gewildste melkbeesrasse, afkomstig is. Hierdie grootraambeeste is nie aangepas vir Suid-Afrika se hoër dagtemperature, sonblootstelling en humiditeit nie. Muller noem ook dat hierdie beesras hitte-ongemak ervaar lank voor mense dit ervaar. Hul gemaklikheidsgraad lê tussen -5°C en 21°C.
Vele studies het al beklemtoon dat skaduwee ’n gunstige uitwerking op melkbeeste se melkproduksie het. Volgens Muller is daar verskeie maniere om beeste af te koel, met skaduweestrukture die doeltreffendste.
“Ons navorsing toon hierdie skadustrukture word binne twee jaar terugbetaal. Die strukture wat ons 30 jaar gelede vir dié navorsing opgesit het, staan steeds.”
Hy sê boere hoef nie noodwendig na kleiner, beter aangepaste beesrasse oor te skakel om die uitwerking van hittespanning te troef nie. Skaduweestrukture of afkoelingsmeganismes is kostedoeltreffender.
Die ideale hoogte van hierdie strukture is 3 meter, volgens Muller. Dit moenie oor voerbakke gebou word nie, aangesien melkbeeste net kort tye by voerbakke deurbring en om te keer dat diere te veel om die bakke rondmaal. Hy sê die strukture moet in ’n noord-suid-rigting gebou word om te verseker die skaduwee kan beweeg sodat nat kolle goed kan uitdroog om die opbou van siektes te voorkom.