Sonkrag ál meer toeganklik
Goeie nuus vir boere wat sonkragstelsels op hul plase beoog, is dat Eskom nou ook aansoeke sal oorweeg om kleiner of laevoltstelsels aan sy kragnetwerk te koppel.
In ’n belangrike wending vir boere wat sonkragstelsels beplan, het Eskom pas bekend gemaak dat hy aansoeke sal oorweeg om kleiner stelsels, amptelik bekend as laevolt-verbindings (LV), aan sy kragnetwerk te koppel. Tot dusver kon slegs boere met groter sonkragstelsels, oftewel mediumvoltverbindings (MV), wettig aan die Eskom-netwerk koppel. Volgens ’n aankondiging op die kragvoorsiener se webblad sal aansoeke om LV-koppeling van sonplase kleiner as 350 kWp nou ook oorweeg word.
Hierdie ontwikkeling word in die sonkragbedryf as rigtinggewend bestempel, sê mnr. Chris Schutte, direkteur van die sonkragmaatskappy Sonfin. Dit maak die deur oop vir kleiner kragverbruikers om ten minste ’n gedeelte van hul kragverbruik self op te wek, en sodoende minder blootgestel te wees aan Eskom se toekomstige tariefverhogings. LV-verbindings kan nou geïnstalleer wees terwyl die boer steeds aan die Eskom-netwerk gekoppel bly.
Ondanks Eskom se aanvanklike pogings, wat daarop gedui het dat programme vir onafhanklike kragprodusente nie voortgesit gaan word nie, het die Regering gesê die toekenning van kontrakte om hernubare energie op groot KORTOM
■ Laevoltstelsels kan ook nou aan
Eskom se kragnetwerk gekoppel word. ■ Boere kan op netwerkkoste bespaar as kragpunte op die plaas deur ’n interne netwerk gekoppel is. ■ Mediumvoltstelsels is egter steeds die
voordeligste vir boere.
skaal op te wek, is steeds deel van hul beleid en gaan voort soos beplan.
Volgens Chris is die grootste verskil tussen die LV- en MV-kategorieë dat die terugvoer van krag vir netto meting en die opgaar van krag op die netwerk nie op LV-verbindings toegelaat word nie.
In leketaal beteken dit dat ’n boer met ’n LV-stelsel slegs die hoeveelheid krag moet opwek wat hy normaalweg by dié betrokke punt gebruik. Enige surplus sonkrag gaan verlore; dit kan nie teruggevoer en vir latere gebruik gehou word of afgespeel word teen die verbruik by ander punte nie.
Die ander beperking is die hoeveelheid LV-sonstelsels wat Eskom op elke gedeelte van die netwerk gaan toelaat. Hiervoor gaan die reël van “eerste kom, eerste maal” geld.
SÓ DOEN JY AANSOEK
Veronderstel jy oorweeg dit ernstig om ’n LV-sonkragstelsel, gekoppel aan die Eskom-netwerk, te laat installeer. Watter proses volg jy?
“Eerstens stuur jy 12 maande se rekeninge aan Sonfin. Gegrond daarop doen ons vir die boer ’n ontleding om te bepaal of ’n LV-verbinding lewensvatbaar en bekostigbaar gaan wees,” sê Chris.
Hulle stel dan vir die boer ’n beraming op wat aandui hoe groot sy sonstelsel moet wees sodat die kraglewering van die sonstelsel deur die dag gelykstaande is aan sy daaglikse kragverbruik. Die beraming sluit ’n finansiële ontleding in.
As dit finansieel sin maak, kan die maatskappy boere met byvoorbeeld vyf of ses punte op hul plaas help deur die punte met ’n interne netwerk met mekaar te verbind. Sodoende bespaar die boer ook op netwerkkoste en slegs een sonkragstelsel kan dan opgesit word om in die gesamentlike behoefte van al die punte te voorsien sodat dit finansieel meer sin maak.
“Dit is ’n integrale deel van ons diens om