‘DAAR IS NOG HOOP’
DIT is dalk laat, maar daar is nog hoop op ’n skaflike somerseisoen, meen mnr. Johan van den Berg, ’n klimatoloog van Santam Landbou.
Wydverspreide berigte van reënneerslae van tot 25 mm en meer, en voorspellings van ’n goeie kans op nóg reën in die daaropvolgende paar dae, het middel verlede week (19 Oktober) uit die somersaaigebied begin stroom.
Van den Berg het terselfdertyd (17 Oktober) gesê dat hoewel verwagte reën in die eerste deel van Oktober nie oor die oostelike somersaaistreek geval het nie, toestande gunstig is vir neerslae in die tweede deel van die maand.
Dít kan steeds betyds wees vir boere in die oostelike dele om teen middel November klaar gesaai te kry, wanneer die optimum planttyd oor groot gebiede verby is.
Van den Berg het bygevoeg dat neutrale tot grenstoestande vir die moontlike ontwikkeling van ’n swak La Niña hierdie seisoen steeds heers.
GOEIE TEKEN
Hy het voorts daarop gewys dat die Indiese Oseaan-dipoolindeks, ook ’n internasionale klimaatsaanduider, nou al vir meer as vier agtereenvolgende maande in ’n negatiewe fase is.
Hierdie indeks gaan waar-
STAATMAKERS HERKIES
skynlik vir die grootste deel van ons somer negatief tot neutraal bly, wat ’n goeie teken vir verbeterde reënvaltoestande oor Suider-Afrika is, het hy gesê.
Uiteindelik meen Van den Berg dat die kombinasie van die neutrale tot swak La Niñatoestande en die negatiewe IODindeks ’n sterk aanduiding van gunstige reëntoestande in die mid- tot laatsomer is.
Ook mnr. Thys Grobbelaar, markontleder van die landboumaatskappy Senwes, meen klimaatvooruitsigte vir die komende somersaaityd is glad nie so duister nie.
“Die Weerburo voorspel steeds ’n bogemiddelde seisoen, hoewel dit waarskynlik later as normaalweg gaan begin.
‘PLANT KONSERWATIEF’
“As die seisoen nie ’n La Niñaeen is nie, maar eerder neutraal, is dit nie vir my so ’n groot bekommernis nie,” het Grobbelaar gesê. “Die twee grootste mielieoeste in die Suid-Afrikaanse geskiedenis is in normale seisoene (waarin nie El Niño óf La Niña oorheers het nie) geproduseer: 1980-’81 se 14,66 miljoen ton, en 2013-’14 se 14,25 miljoen ton.
“My statistieke wys dat neutrale en La Niña-tipe seisoene bykans dieselfde uitkomste het wat mielie-opbrengste betref,” het hy verduidelik.
Die Suid-Afrikaanse Weerdiens voorspel egter steeds onsekere reënval-vooruitsigte vir die laatlente.
Vooruitsigte verbeter tot bogemiddeld na die einde van midsomer, maar die onsekerheidsvlak oor dié voorspelling is hoog.
Bogemiddelde temperature word vir die laatlente tot midsomer verwag.
Die Departement van Landbou, Bosbou en Visserye het droëland-produsente in die somersaaigebied gewaarsku om vir voldoende vog te wag voordat hulle plant, en binne hul normale plant-tydperk te saai.
“Hulle word ook aangeraai om konserwatief te wees wat plantdigtheid, kultivar en oppervlakte betref. Waar moontlik moet hulle droogtebestande kultivars oorweeg. Besproeiingsboere moet hul plant-oppervlakte inkort, in pas met die waterbeperkings in hul gebied,” lui ’n verklaring.
Veeboere is ook aangeraai om droogtemaatreëls na te kom, soos bykomende voer en lekke, en om veegetalle ooreenkomstig hul beskikbare weiding te verminder. – Landbouweekblad