'SA HET BAIE MEER AS 39 000 KOMMERSIËLE BOERE'
DAAR is sowat 70 000 kommersiële boere in SuidAfrika, 30 000 meer as die syfer van 39 966 wat deesdae gebruik word om allerhande afleidings oor die sektor te maak.
Prof. Johann Kirsten, hoof van die Buro vir Ekonomiese Ondersoek (BEO) aan die Universiteit Stellenbosch, en dr. Frikkie Liebenberg van die Universiteit van Pretoria het tydens die Rethinking Agriculturekonferensiedialoog, wat van 11 tot 13 Oktober in Kaapstad gehou is, gesê die manier waarop landboudata versamel word, het daartoe gelei dat net “groot” boere getel word.
Hulle het inligting uit die landbousensus van 2007 en die die bevolkingsensus van 2011 geneem om te dui dat SuidAfrika eintlik 69 966 kommersiële boere het.
“Die metode waarvolgens ons data oor kommersiële boere versamel, voorselekteer groter landbouondernemings, en dit is waarom ons die wonderlike getal van 39 000 kommersiële boere in SuidAfrika het,” het Liebenberg gesê.
INLIGTING
Liebenberg, wat die afgelope tien jaar verskillende SuidAfrikaanse databronne “skoonmaak” en die korrektheid daarvan probeer verifieer, sê die ondertelling van kommersiële boere is as gevolg van die manier waarop deelname aan opnames hanteer word en die instansie wat die opnames doen. “Een van die goed wat in die 1990’s verkeerd gegaan het, was die afskaffing van beheerrade sonder om te verseker dat iemand verantwoordelikheid neem vir hul funksie van inligtingversameling.”
Hy sê vroeë landbousensusse is deur die polisie, en later deur die voorligtingsdiens, geadministreer. “Nou weet die Departement van Landbou, Bosbou en Visserye nie hoe om dit te hanteer nie. Die vorms haal nie meer die plase nie, en word deur boere se rekenmeesters ingevul.
“Die opnames het agteruitgegaan tot ’n vlak waar hulle weinig meer as groot steekproewe is, en nie meer ’n behoorlike landbousensus nie.”
WET OP STATISTIEK
Deesdae gebruik die departement die SuidAfrikaanse Inkomstediens se register van besighede om belastingbetalers wat by boerdery betrokke is, te identifiseer.
“Om op daardie register te wees, moet jy vir belasting geregistreer wees of ’n omset van meer as R3,5 miljoen per jaar hê.”
Hy sê opnames word op grond van dié data saamgestel, en dit lei tot onbetroubare getalle. Hy meen een van die probleme is dat die departement nie deur die Wet op Statistiek gedek word nie. “Dit maak dit al hoe moeiliker vir die departement om vertroulike inligting in te samel.
“Mense weier net eenvoudig om die inligting te verskaf.”
DRINGEND