INLIGTING IS TELERS S’N
Die hofuitspraak in die saak tussen SA Stamboek en die Landbounavorsingsraad (LNR) (“Hof maan Stamboek en LNR om strydbyl te begrawe”, LBW, 25 November) het betrekking. (In sy uitspraak het regter Faan Hancke gelas dat alle data van die diere wat op Stamboek se Logix-stelsel is, nou ook op die Intergis-databasis, wat deur die LNR bestuur word, beskikbaar gestel word. – Red.)
Telers van alle veerasse het begrip vir die daarstelling van ’n nasionale databank van alle stoetvee. Die lede van Stamboek het ook nie in beginsel beswaar gehad teen die verskaffing van hierdie data nie.
Stoetveetelers versamel en versend inligting meestal vrywillig en op eie koste. Hulle finansier ook self die registrerende owerheid wat die data verwerk en veilig op sy databasis bêre. Die inligting behoort dus aan die telers wat dit ingesamel het en vir die verwerking betaal het. Dit is daar vir hulle om in hul eie kuddes aan te wend en onregstreeks ook vir die verbetering van Suid-Afrika se veebevolking.
Om dié data nou onvoorwaardelik beskikbaar te stel, laat ’n wrang smaak. Trouens, dit is verregaande. Telers verlang minstens erkenning en goedkeuring wanneer verder met hierdie data gehandel word.
Die gevaar bestaan ook dat die hofuitspraak teenproduktief kan wees. Telers kan die situasie as ondeursigtig bejeën en onwillig wees om inligting in te stuur, aangesien hulle geen beheer het oor die uiteindelike gebruik, misbruik of publikasie daarvan nie.
Daar mag nie ’n vertrouensbreuk ontstaan nie, want dit sal in niemand se belang wees nie. Niemand kan verplig word om stoettelers te wees nie. Dit is tog absoluut vrywillig. Daarmee saam is deelname aan prestasietoetsing ook vrywillig. Ons kan nie bekostig om voornemende beleggers in die bedryf skepties te maak om daarin te belê nie. Die vraag kan ook met reg gevra word of die uitspraak op langer termyn in die belang van nasionale veeverbetering sal wees. MANIE LOMBARD Voorsitter, SA Vleismerinotelersgenootskap