Miljoene se rampgeld ‘te min om te gebruik’
DIE ergste droogte in meer as 100 jaar en dr. Mmaphaka Tau, hoof van rampbestuur in Suid-Afrika, sê die toelaag van R381 miljoen vir rampbestuur was hopeloos te min. Daarom het die Departement van Plaaslike Regering en Tradisionele Sake nie die geld vir droogtehulp aangewend nie.
Manie se kollega het in die vergadering gesit toe parlementslede dié skokkende verduideliking moes hoor op ’n gesamentlike sitting van verskeie departemente oor droogtehulp.
Die Tesourie het vir die boekjaar 2016-’17, wat nou eindig, altesaam R270 miljoen vir munisipale rampe en R111 miljoen vir provinsies bewillig. Tau se verweer was dat “geen geld van die noodfonds aangewend is nie, want die bedrae is nie voldoende nie”. Volgens Tau kon dit nie die verlangde koste dek nie.
Iemand van die Tesourie het dit goed verduidelik: “Dit was soos om honger te wees en jy kan nie ’n biefstuktoebroodjie bekostig nie, maar weier om die ham-en-kaastoebroodjie te koop.”
Die parlementslede het vuur gespoeg omdat “miljoene te min is om te bestee”, terwyl mense van dors omgekom en miljoene diere in een van die ergste droogtes gevrek het. Een lid het selfs die departement daarvan beskuldig dat hy probeer om LP’s vir die gek te hou.
Tau het voorts verduidelik dat sy departement R140 miljoen van die provinsiale rampfonds aangevra het vir die skade wat deur storms by die OR Tambo-lughawe aangerig is. Die departement het ook aangedui dat hy van plan is om voor einde Maart van die geld moontlik aan die herstel van sinkgate te bestee.
Die parlementêre komitee kon nie uit die voorleggings van selfs departemente vir waterwese, landbou en landelike ontwikkeling ’n werklike prentjie kry van hoeveel aan ramphulp bestee is nie.
GLANSGELEENTHEDE VERSTOM
In ’n land waar bykans die helfte van huishoudings die een of ander vorm van maatskaplike toelaag ontvang en een uit elke drie mense werkloos is, is dit net verstommend om te sien hoe geld by spoggeleenthede van die staat vermors word.
Manie kan self nie instaan vir die waarheid dat die staatsrede belastingbetalers R11 miljoen gekos het nie. John Steenhuizen, die DA se hoofsweep, sê die Parlement self het R4 miljoen daarvoor begroot, die polisie het meer as R4 miljoen bestee, die department van openbare werke sowat R2,7 miljoen en die SA Nasionale Weermag meer as R200 000. Maar as hy nou luister na wat ’n kollega vertel oor ’n ander geleentheid wat hy pas bygewoon het, klink dit nie alte vergesog nie.
Die kollega wat pres. Jacob Zuma se bekendstelling van Operasie Phakisa bygewoon het, was stomgeslaan oor die tientalle polisiemanne, sekuriteitspersoneel, amptenare en die joos weet wie nog almal wat by die reëlings betrokke was. Dit moet derduisende rande kos om só ’n gevolg saam te karwei.
Manie onthou nog ’n geleentheid toe PW Botha, toe ook president, eenkeer jare terug by die