Gesaaides ontgroei straks plaag
DIE grootste gevaar wat die uitheemse herfskommandowurm vir die somersaaigebiede inhou, is nou verby, sê mnr. Corné Louw, senior ekonoom van GraanSA.
“Die wurm rig skade aan in die reproduktiewe stadium van die plant se lewensiklus. Ons is reeds verby hierdie stadium. Die risiko van skade is dus nou laag.
“Ons sal egter eers teen oestyd weet hoeveel tonne hierdie wurm ons regtig gekos het,” sê hy.
Boere van die Settlers-omgewing
in Limpopo kon skade aan hul sorghumlande doeltreffend beperk teen R600 per hektaar, sê mnr. Willem Groothof, wat daar boer.
Die meeste boere in die omgewing het hul landerye bespuit toe die wurm die eerste keer gewaar is.
Die wurm was aanvanklik eers in die mielies, maar het toe na die sorghum gemigreer. “Die Bt-geen is vir ons ’n groot seën, want dit bied doeltreffende weerstand. Ons is egter bekommerd en onseker oor hoe die toekoms lyk.
“Ons plant almal die toevlugsoorde vir die Bt-mielies en die herfskommandowurm vermeerder nou in hierdie oorde.
“As die wurm nou hier is om te bly en ons jaarliks daarvoor moet spuit en dus ’n ekstra koste van R600/ha aangaan, gaan die bedryf baie verander,” sê hy.
‘KYK NA TOEKOMS’
Mnr. Ralf Küsel, ’n graanboer van Luneburg in Noord-KwaZuluNatal, sê die topruspe is steeds ’n groter bedreiging as die herfskommandowurm, veral teen die grense van Swaziland.
“Boere moenie halsoorkop onnodig ’n klomp geld bestee nie. Ons probleem is nie vanjaar nie, maar die toekoms en hoe om die wurm kostedoeltreffend te bestry.” verhoog van sowat R54 miljard in 2015 tot R90 miljard teen 2030 en om ’n bykomende 507 000 ha graan te verbou met die nuwe finansieringsmodel wat boere en verwerkers kontraktueel met mekaar verbind.
“Die beplanningsproses het ons almal ingesluit en daar is ook aansporings ingebou vir kommersiële boere om betrokke te raak,”
Intussen sê Aartappels SuidAfrika (ASA) ’n aanplanting aartappels is in die Groblersdalomgewing deur die herfskommandowurm beskadig.
Die wurm het die aartappelstingels aangeval, maar skade aan die aanplanting was tot 1% beperk nadat die land met gif bespuit is. Die aartappels is as ’n wisselbougewas geplant op dieselfde land waar nie-Bt-mielies, wat met die herfskommandowurm besmet was, gestaan het.
ASA sê dit is die enigste verslag van skade aan ’n aartappelaanplanting deur die herfskommandowurm. sê mnr. Christo van der Rheede, adjunk- uitvoerende direkteur van Agri SA.
“As ’n boer byvoorbeeld betrokke raak by huiseienaarskap vir plaaswerkers, kry hy ’n vlak een Agri BEE-status. Dit bied unieke geleenthede vir die sektor. Die staat en private sektor moet nou hande vat om die plan te laat werk.”
Landbouweekblad