Só lyk ’n testament
Die struktuur van ’n testament, asook die bemakings en wense, moet goed deurdink word en aan sekere vereistes voldoen.
Elke testament moet ’n paar standaard-paragrawe bevat. ’n Erflater, testamentmaker of testateur/testatrise moet weet hoe ’n testament se inhoud behoort te lyk. ’n Basiese testament behoort die volgende paragrawe of bepalings te bevat. AANHEF. Dit moet die volgende insluit: – Identiteit van die testateur/testatrise
(naam en identiteitsnommer). – Huwelikstatus van die testateur/testatrise: Ongetroud, weduwee, wewenaar, gades getroud buite gemeenskap van goedere met/sonder die aanwasbedeling, gades getroud binne gemeenskap van goedere. – Domicilium: Dorp/stad woonagtig tydens afsterwe. – Herroeping van die vorige testament
en kodisille. ERFLATING. Legate en die restant of volle boedel word vererf deur die eerssterwende. Bepalings word gedoen in die geval van erflatings by gelyktydige afsterwe (of 30 dae ná mekaar) en gesinsuitwissing. MORTIS CAUSA TRUST. Indien erfgename minderjarig is, word hul erfenisse eerder na ’n testamentêre trust vir die kinders vererf as wat dit na die Voogdyfonds gaan. Bates word tot 21 jaar of 25 jaar gehou. Die trust se bepalings word in die testament beskryf. ’n Voog word vir minderjarige kinders aangewys, en word kwytgeskeld om sekuriteit te bied vir die bates van die kinders wat onder hul toesig kom. BENOEMINGS. Die eksekuteur en trustee (testamentêre trust) moet benoem word. Dit kan die langslewende of ’n ander persoon of instansie, soos ’n bank of trustmaatskappy, wees. Albei moet kwytgeskeld word om sekuriteit te stel aan die Meester van die Hooggeregshof. Die eksekuteur/ trustee word verder gemagtig om volgens diskresie die dienste van enige maatskappy of verwante instansie te gebruik. Die gebruiklike vergoeding vir sodanige dienste gelewer kan ook aangeteken word. ONDERTEKENING. Elke bladsy word in swart ink deur twee getuies en die testateur/testatrise onderteken. Die plek (dorp) van ondertekening en datum word op die laaste bladsy bygevoeg.
HOU IN GEDAGTE
Indien ’n erfgenaam insolvent is of gaan raak, vererf eerder die bates aan ’n diskresionêre trust vir die persoon en sy familie. Dit keer dat likwidateurs daarop beslag lê. Wapens kan slegs vererf na ’n meerderjarige met ’n vuurwapenlisensie of iemand wat wel een kan kry. Kinders kan dus nie pa’s se gewere erf nie, en trusts ook nie. As die ma nie so ’n lisensie kan kry nie, moet dit vooraf met iemand (soos die oorledene se broer) gereël word om die erfenis onder sy lisensie te neem totdat die kind 18 jaar oud word. Die ooreenkoms dat die broer die wapen “in trust” hou, moet op skrif wees sodat dit nie met sy boedel vermeng nie. Sake-eienaars kan hul aandele of belange in ’n onderneming vererf aan hul familie, of by dood aan hul vennote verkoop. Artikel 35 van die Wet op Beslote Korporasies steek ’n stokkie daarvoor om sonder meer die belang te vererf. Die medelede moet toestemming gee dat die lidmaatskap na nuwe lede oorgedra kan word. Sonder toestemming moet die eksekuteur die belang aan die oorlewende lede verkoop. Ongebore kinders (nascitutus) kan ook erf. Só ’n erfenis word gewoonlik in ’n trust aan die trustees bemaak, vir en namens die kinders wat nog gebore gaan word. ’n Geestesongestelde persoon mag ’n testament maak wanneer hy ’n helder oomblik (lucidum intervallum) beleef. Om sodanige testament as geldig te verklaar, is dit raadsaam dat ’n mediese dokter tydens die helder oomblik teenwoordig is om te verklaar die persoon was by sy volle positiewe. Indien iemand buitelandse bates het, is dit raadsaam om ’n testament vir daardie bates in daardie land op te stel (te verly). Die boedel word in Suid-Afrika en in die buiteland aangemeld sodat die bates in die buiteland beredder word. Indien ’n geskeide persoon toesig en beheer oor die kinders gekry het en later sterf, sal die kinders altyd na die ander natuurlike ouer toe gaan, al bepaal die testament wie die voog moet wees.
Mnr. Andrè Eloff is ’n regs-en-besigheidskonsultant van die finansiëledienstemaatskappy Allegiance Consulting. info@allegiance.co.za