Boere staan saam teen SKA

’N AKTIVISTEGROEP is in die Karoo gevestig om die impak van die SKA-projek (Square Kilometre Array) op die landbou en die breër landelike gemeenskap in die streek te pak.

Mnr. Niel Coetzee, ’n skaapboer van die distrik Carnarvon, sê verskeie belanghebbendes wil deur die Verenigde Karoo-beskermingsgroep hul stem dik maak oor grond en onteiening, sowel as die impak wat die radioteleskoop op kommunikasie sal hê.

Volgens mnr. Lorenzo Raynard, SKA-woordvoerder, sal die projek slegs 118 000 ha, of 32 plase, koop. Daar sal met boere onderhandel word om serwitute te registreer vir die spiraalarms wat buite die projek se kern gevestig word. Die SKA het die versekering gegee dat geen verdere grond, buiten die nodige serwitute, vir die projek geoormerk sal word nie.

ONSEKER

Tog vrees sommige boere steeds dat die projek verder sal uitbrei en nóg meer landbougrond oorneem. Die Wet op Astronomiese Geografiese Voordele van 2007 maak die onteiening van ’n aansienlike deel van die NoordKaap vir dié projek wettig. Coetzee sê SKA se versekering dat grondonteiening nie sal plaasvind nie, stel hulle nie ge- rus nie omdat die wet onteiening van veel meer grond wettig. Van die grond in dié omgewing is tot ses geslagte in een familie.

Coetzee sê die doel van die beskermingsgroep is om belanghebbendes ’n stem te gee omdat die SKA telkens met individue of kleiner groepe onderhandel. Hy sê ook mense besef nie dat die projek hulle kan raak nie. “Minder plase beteken minder mense. Ondernemings op dorpe in die Karoo kan toemaak, en kerke en skole se lidmaat- en leerlingtal sal ook daal.”

Daar is ook kommer oor die verpligte radiostilte binne die SKA-gebied. Tot op hede was die boere ontevrede met die SKA se alternatiewe om hulle van kommunikasiemiddele te voorsien.