KOMMERSIËLE BOERE IS DIE SLEUTEL IN LAND BANK-PLAN

Vergeet van die Regering en sy beloftes; sluit eerder vennootskappe met gewillige, kommersiële boere, was die boodskap van mnr. Nick Serfontein van die Sernicklandbougroep aan voornemende swart boere.

Hy was op die Nampo-Oesdag lid van ’n paneel wat die Land Bank se nuwe finansieringsmodel vir die versnelde ontwikkeling van boere bespreek het. Dit kom daarop neer dat die Land Bank met groot kommersiële boerderye hande vat om meer hefboomfinansiering te bewerkstellig vir vennootskapsooreenkomste met swart boere wat toegang tot grond het, maar nie noodwendig tot die nodige finansiering vir produksie nie.

Sernick bedryf so ’n projek en het die afgelope tyd aansienlik in opleiding vir voornemende swart boere belê. Die groep het onder meer ’n opleidingsentrum opgerig. Sy swart boerevennote het deur Sernick tot die res van die waardeketting toegang, soos die groep se voerkraal waar hy kontrakvoeding bedryf.

BAIE GEWILLIGHEID

Serfontein het in die paneelbespreking gesê hy sal oombliklik tot 200 wit kommersiële boere kan mobiliseer om soortgelyke projekte te begin as die finansiering beskikbaar gestel word. “Daar is soveel gewilligheid daar buite. Een Oos-Kaapse boer het my vertel hy het 20 000 ha vir so ’n vennootskapsprojek beskikbaar as hy finansiering vir die oprigting van infrastruktuur kan kry, en ’n lening van die Land Bank sodat hulle op daardie grond kan begin produseer.”

Mnr. Patrick Sekwatlakwatla, Sernick se hoof van korporatiewe sosiale belegging, het mnr. TP Nchocho, uitvoerende hoof van die Land Bank, en sy bestuur geprys vir hul nuwe finansieringmodel en Nchocho se betrokkenheid op grondvlak by hul projek.

In sy 16 jaar by verskillende maatskappye hy dít nog nooit gesien nie, het hy gesê. “SuidAfrika het méér sulke praktykgerigte uitvoerende hoofde nodig.”

Sekwatlakwatla het gesê die meeste voornemende swart boere wat hul oplei, is jong vroue tussen 18 en 20 jaar oud. Hulle word nie

net die teorie van boerdery geleer nie, maar ook die praktyk. Hulle moet byvoorbeeld self beeste kunsmatig insemineer, brandmerk en onthoring. Die vroue vaar net so goed soos hul manlike eweknieë.

ADVIES BESKIKBAAR

Nchocho het gesê daar is geen rede hoekom die Land Bank nie projekte op kommunale grond kan finansier nie. Gemeenskappe moet net tot langtermynhuurkontrakte instem. Daar is byvoorbeeld reeds so ’n makadamia-projek op kommunale grond in die Oos-Kaap.

Die primêre beginsel is

dat die bank, as uitlener, die versekering wil hê dat die projek só gestruktureer is dat dit heel waarskynlik suksesvol gaan wees en dat die bank sy geld gaan terugkry. Die Land Bank se mandaat is nie om toelaes uit te deel nie, maar om die orkestreerder van hierdie soort vennootskapsooreenkomste te wees, het Nchocho gesê.

Hy het bygevoeg dat die bank in die proses is om al hoe meer tegniese vennootskappe te bou met private ondernemings wat adviesdienste in die ontwikkeling van groot kommersiële boerderye verskaf.