SA WAG STEEDS VIR SY MEESTER-NOODPLAN
SUID-AFRIKA het nog nie ’n meesterplan vir water wat hom moet lei om droogtesituasies en watertekorte te hanteer nie.
Só ’n plan sal moontlik eers volgende Maart gereed wees, het die Parlement se portefeuljekomitee vir watere n sanitasie gehoor.
Me. Pamela Tshwete, adjunkminister van die Departement van Water en Sanitasie, het verduidelik dat geen dokumentasie vir die plan nog gefinaliseer is nie. ’n Konsepvoorstel is reeds saamgestel, maar moet nog na die provinsies vir insette geneem word.
Mnr. Dan Mashitisho, direkteur-generaal van die departement, het verder verduidelik hulle hoop om die konsultasie proses so gou moontlik te voltooi sodat ’n behoorlike konsepvoorstel teen Oktober gereed sal wees om aan die Parlement voor te lê.
Me. Nomvula Mokonyane, Minister van Water en Sanitasie, het einde 2015 aangekondig dat haar departement ’n meesterplan vir water gaan ontwikkel om die land se waterbestuur in die toekoms beter te beplan.
19 JAAR SE GESUKKEL
Nagenoeg 19 jaar nadat wetgewing die lig gesien het om die transformasie van besproeiingsrade moontlik te maak, sukkel die Departement van Water en Sanitasie steeds om sowat’ n derde daarvan in water verbruikersverenigings omte skakel.
Die transformasie was veronderstel om binne ses maande ná die bekragtiging van die Nasionale Waterwet in 1998 voltooi te word.
Mnr. Derick Mnguni, ANC-LP, sê dis onaanvaarbaar dat die departement reeds vir 19 jaar ’n goedgekeurde beleid het, maar dit nie implementeer nie. Hy wil weet of die gesloer uit blote luiheid is of omdat die departement nie weet wat hy doen nie.
“Swart boere in Mpumalanga huil dag ná dag vir water. Daar is water, maar hulle het nie waterregte nie en daarom word daardie plase afgevat.”
98% WATER AL TOEGEKEN
Me. Thoko Sigwaza, hoofdirekteur by die departement, het verduidelik dis nie ’n maklike taak om die besproeiingsrade te transformeer nie.
Sowat 98% van die beskikbare water is reeds toegestaan en meeste kanale het reeds hul drakapasiteit bereik. Verder bring die verouderde infrastruktuur groot waterverliese mee en voedselproduksie is ook van water afhanklik. Boonop is dit moeilik om ’n raad voor te sê wat hy moet doen wanneer sy infrastruktuur privaat gefinansier is. Opkomende boere sukkel ook om die rade se heffings te betaal.
“Kredietrisiko’s en die moontlike verlies van die grond bestaan weens onbetaalde skuld aan besproeiingsrade en water verbruiker verenigings wat ophoop.”
Sy het uitgewys dat 439 waterlisensies die afgelope vier jaar aan swart mense toegestaan is.
Die departement sal binnekort begin om provinsies te besoek om insette oor sy waterplan te kry.