Vooruitsigte vir landbou is gunstig – Zokwana
DIE landbou is een van die belangrikste faktore vir radikale maatskaplik-ekonomiese transformasie, werkskepping en voedselsekerheid vir almal, het mnr. Senzeni Zokwana, Minister van Landbou, Bosbou en Visserye, in sy begrotingsrede in die Parlement gesê. Hy het ’n begroting van R6 807 miljoen ter tafel gelê.
Zokwana het gesê R243 miljoen gaan in onder meer die rooivleisbedryf belê word. Die algehele beleggings van die departement sal oor 489 projekte versprei word, wat volgens Zokwana sowat 15 000 werkgeleenthede sal skep.
Ná die afgradering van Suid-Afrika se kredietgradering deur krediet agentskappe bly verwagtinge van ekonomiese groei op kort termyn onder druk. Volgens Zokwana sal voorsiening s faktore, soos die verhoogde beskikbaarheid van mielies weens die goeie somerreën, ’n gunstige uitwerking op die ekonomiese vooruitskouing hê.
Hy het gesê die feit dat die aantal mense in diens van die landbou in die vierde kwartaal verlede jaar met 6,9% gegroei het, is ’n goeie teken. Dié getal het van 860 000 mense in die vierde kwartaal van 2015 tot 919 000 mense in die vierde kwartaal verlede jaar gestyg.
Volgens Zokwana is Suid-Afrika, soos talle ander lande, weerloos teen die impak van klimaatsverandering. Die stygende voorkoms van natuurlike rampe in ’n vinnig veranderende klimaat is ’n ernstige globale kwelpunt, veral in die arm en landelike gebiede waar gemeenskappe op die landbou vir hul bestaan staatmaak. Die departement sal in die nuwe boekjaar ’n strategiese raamwerk oor “klimaatslim landbou” ontwikkel. Dit moet tot die regulering, bevordering, koördinasie en toepassing van ’n doeltreffende program bydra.
Die departement sal ook vanjaar die klimaatsverandering en-versagting s program afhandel. Die droogtes van 2015 en verlede jaar het ’n vernietigende uitwerking op landbouproduksie in die land gehad.
MARKTOEGANG
Die toename in handel het tot ’n styging in die verspreiding van siektes en plae gelei. Dié risiko van verspreiding maak dit moeilik om oor marktoegang tot ander lande te onderhandel. Suid-Afrika het egter goeie vordering op die gebied van internasionale marktoegang gemaak, soos deur ’n aantal ooreenkomste beklemtoon word. Die jongste en moeilikste onderhandelinge was dié met China om ’n uitvoermark te beding vir Suid-Afrikaanse beesvleis. Dit het gelei tot die ondertekening van ’n protokol in Februarie vanjaar, het Zokwana gesê.
Toegang tot markte is besonder moeilik, gegewe die magdom kwessies wat oorweeg moet word. Die departement ontwikkel vernuwende maniere om die private sektor by inisiatiewe te betrek.
Zokwana het die bekendmaking van ’n vleis inspeksie skema in die Staatskoerant goedgekeur om vertrou eind i eland se inspeksie stelsel ste bevorder. Dié skema is daarop gemik om onafhanklike vleis inspeksie dienste in abattoirs regoor die land te vestig. Dit sal die kwessie van ’n gebrek aan vertroue in vleisinspeksies ondervang sodat daar nie vrae oor die gehalte van Suid-Afrikaanse vleis kan wees nie.
PLAE EN SIEKTES
Die landbousektor gaan steeds gebuk onder die uitbreking van plae en siektes by plante en diere. Uitbrekings van kommandowurm en Afrika-varkpes is enkele voorbeelde daarvan.
Dié (en ander) siektes hou ’n bedreiging in vir voedselsekerheid en handel. Dit is ook ’n bedreiging vir weerlose, landelike gemeenskappe. Die bestryding en bestuur van die siektes verg geïntegreerde nasionale, streeks-en internasionale benaderings.
Op streeksvlak het die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap( SA O G) ingestem om die bestryding van siektes oor landsgrense heen onderhewig te stel aan vroeë waarskuwings- en reaksieprogramme. Dié benadering sal lidlande van die SAOG bevoordeel sover dit die bestryding van siektes betref. Dit beteken ook dat bronne in die streek vir die waarneming, opsporing, onderdrukking en uitwissing van siektes tot die maksimum benut sal word.
Hy het gesê die belegging wat in Onderstepoort Biologiese Produkte (OBP) gemaak is, is besig om vrugte af te werp. Suid-Afrika se internasionale siekte bestryding s maatreëls en entstof teen knopvelsiekte is in aanvraag.
Die Europese Unie doen ook groot aankope by die OBP. Dié instelling se mededingendheid sal verhoog as die belegging in sy goeie bestuurspraktyke versnel word.