ANC-OUDMINISTERS DAAG ZUMA WÉÉR UIT OOR EIENDOM
ONTEIENING
sonder vergoeding sal ernstige skade aan die ekonomie aanrig, sê mnr. Derek Hanekom, ANC-LP en oudminister van landbou.
Hanekom, wat sy pos as Minister van Toerisme vroeër vanjaar in ’n kabinetskommeling verloor het, sê hy vra nie verskoning daarvoor dat hy sy gedagtes só sterk uitdruk nie.
Hy het op die elfde jaarlikse konferensie oor agribesigheid in Afrika by Emperor’s Palace, naby Kempton Park, gesê sy enigste verskoning in dié verband is dat hy die woord “nonsens” by die ANC-beleidskonferensie gebruik het, wat mense aanstoot gee.
Hanekom en mnr. Pravin Gordhan, wat ook sy pos as Minister van Finansies in die kabinetskommeling verloor het, het albei op die konferensie gepraat.
Hanekom was Minister van Landbou en Grondsake in oudpres. Nelson Mandela se kabinet. Hy sê hy het wit boere destyds gewaarsku hul grootste bedreiging is nie grondhervormingsprogramme nie, maar eerder dat dit nie suksesvol gedoen word nie. Zimbabwe is ’n voorbeeld van wat dán gebeur.
HERHAAL DIE SUKSESSE
Volgens Hanekom het grond in die buurland ’n “populistiese slagspreuk” geword en uiteindelik in die hande van “die elite –
vriende en sogenaamde oorlogsveterane” beland. Suid-Afrika kan, en moet, volgens hom erken dat grondhervorming die afgelope 23 jaar nie so goed verloop het as wat dit moes nie.
Daar ís suksesverhale, en dit moet ontleed word sodat dit herhaal kan word.
Maar daar is ook baie voorbeelde van mislukking, en daar moet gevra word hoekom. Om te sê dit was weens die gewillige verkoper en koper-beginsel, “is nonsens en verkeerde ontleding”.
Oor titelaktes vir begunstigdes van grondhervorming het Hanekom gesê dit is ’n baie ingewikkelde situasie, onder meer weens bestaande stelsels in die voormalige tuislande.
Verder is die moontlikheid in kommissies by die ANC-beleid s konferensie genoem dat grond teruggeneem moet word by begunstigdes wat dit nie gebruik nie.
Hanekom meen wel hervorming rakende verblyfsekerheid is nodig, en dat dit nie titelaktes hoef uit te sluit nie.
‘MOENIE PROBLEEM ONTKEN’
Hy het die belangrikheid van grondhervorming benadruk.
“Kamerade en vriende, sien eerstens die probleem raak en moenie dit ontken nie. Werk dan uit wat jy kan doen. Die grootste bedreiging is om nie die groot, rasgegronde ongelykhede te erken nie.
“Dit gaan nie oorwit monopolie kapitaal, of nié wit monopoliekapitaal nie. Dit gaan oor die nalatenskap van apartheid en die uitsluiting van swart mense in die ekonomie.”
Hy het die sektor aangemoedig om vennootskappe te sluit wat die landbou vinniger sal laat groei.
Ook Gordhan het die landbou gevra om vroegtydig op te tree.
Met verwysing na die inisitiatief vir uitvoerende hoofde wat hy 18 maande gelede op die been gebring het, het hy gevra: “Wat is júl inisiatief?
“Ek hoop ek kan sommige van julle in aktiviste verander.”
Vir hom beteken “radikale sosiaal-ekonomiese transformasie” dat transformasie verder moet gaan as tevore, daar ’n groter sin vir dringendheid moet wees, dit moet meer tasbaar moet wees, en ’n beduidende verskil in mense se lewens maak.
Gordhan het gesê die landbou en voedsel verwerking is ’n verwaarloosde sektor van die ekonomie. Dit bied groot geleenthede om meer werk te skep, groter voedselsekerheid te verseker, en te verseker dat meer uit- as ingevoer word.
‘Die grootste bedreiging is om nie die groot, rasgegronde ongelykhede te erken nie.’