Tegnologie: Van die land tot die klant — sensors hou álles dop
Die uitvoer-groenteboerdery Laastedrif kon danksy ’n eenvoudige en goedkoop radiofrekwensie-sensor, wat temperatuur en humiditeit deur die hele koueketting meet, ’n slim besluit neem om na ’n doeltreffender verskepings maatskappy oor te slaan.
Ná maande van versorging en die beste praktyke moontlik, moet uitvoer produsente hul kosbare vars produkte aan vervoermaatskappye, verskepers en agente toevertrou voor dit in ’n eindverbruiker se inkopiemandjie beland.
In die weke wat verloop voor die produkte die mark bereik, kan heelwat dinge skeefloop. Dit kan veroorsaak dat groente of vrugte wat op die plaas ál die blokkies kon afmerk vir gehalte, oorsee nie meer so waffers lyk nie. Dit kan pryse knou of selfs afkeurings beteken.
Dit lei natuurlik ook tot groot vermorsing. Navorsing toon tot ’n derde van vars produkte kan gemors word of die gehalte daarvan kan benadeel word as daar ’n onderbreking in die koueketting ontstaan.
Dit is waarom Laastedrif-boerdery van Ceres inligting wou inwin oor die toestande waaraan hul botterskorsies, wat hulle uitvoer, blootgestel word in die sowat drie weke vandat dit die plaas verlaat tot dit by die klant uitkom.
Twee seisoene gelede het hulle dus begin om weggooibare Xsense HiTags in grootmaatkratte te plaas om waardevolle inligting deur al die skakels van die koueketting te versamel. Mev. Annamarie Carstens, wat verantwoordelik is vir gehaltebeheer by die boerdery, sê net een so ’n sensor is nodig per vraghouer.
“Nouga is die enigste Laastedrif-plaas waarop botterskorsies verbou word. Ons pakhuis is ook hier op die plaas,” sê sy.
Hulle verbou Venus-, Quantum- en Plutobotterskorsies op sowat 75 ha en oes gemiddeld 50 t/ha. Meer as 70% van die oes word uitgevoer en die res word op Laastedrif verwerk vir die plaaslike mark. Die botterskorsies word van einde Januarie tot Junie verpak en uitgevoer.
Van die pakhuis af word die botterskorsies na die Kaapse hawe vervoer en daarna verskeep – ’n reis wat sowat drie weke duur.
“Hoewel botterskorsies ’n goeie houvermoë het, is dit baie vatbaar vir muf rondom die stingel. Die klante is natuurlik glad nie gelukkig daarmee nie.
“As dit nie te erg is nie, kan hulle dit afwas, maar dit kos ekstra arbeid en beïnvloed ons prys,” sê Annamarie.
Voorheen het die boerdery ’n soortgelyke toestel gebruik, maar dit kon slegs temperatuur meet. Boonop was dit ’n omslagtige proses om die inligting te bekom.
MONITOR KOUEKETTING
“Ons het deur ons oorsese klante die Xsense HiTags, wat die temperatuur én die humiditeit meet, uit Israel begin invoer. Sedertdien het ’n plaaslike maatskappy, Agri Apps, dit in Suid-Afrika begin versprei en ons koop dit nou by hulle. Die sensors kos sowat R240 elk en die sagteware wat daarby ingesluit is, is maklik om te gebruik en verskaf baie meer inligting.”
Die RF-sensor (radiofrekwensie) lyk amper soos ’n geheuestokkie met ’n draad-antenna. Dit kan in die verpakking van enige bederfbare produk (selfs suiwelprodukte, vleis of seekos) geplaas word. Dit het ’n klein knoppie en sodra dit gedruk word, begin die sensor outomaties en met draadlose tegnologie die temperatuur, relatiewe humiditeit en ligging lees – sonder dat enige mensehand nodig is om weer daarmee te werk. Dit beteken ook daar kan nie met die data gepeuter word nie.
Die sensor kan aaneenlopend inligting verskaf en aanlyn kennisgewings stuur of dit kan die data versamel om in ’n latere stadium te ontleed. Elke sensor het ’n unieke strepieskode wa top die verskepings instruksies aangebring en ook op die X sense-sagteware stelsel gelaai word.
Die sensor kan ’n reeks temperature van -35 °C tot 50 °C asook relatiewe humiditeit van 30% tot 95% op ’n verskeidenheid intervalle lees.
Al die inligting word deur Xsense se kommunikasie-eenhede ontvang en outomaties na ’n wolkgebaseerde datasentrum aangestuur. Dit kan in werklike tyd gedoen word (as die produsent dit versoek; dit is nie standaard nie). Die eenhede stuur ook outomaties kennisgewings as die vrag sy bestemming bereik, met’ n telling vir die koue ketting logistiek en’ n aanduiding van palette wat moontlik probleme kon ontwikkel.
BETER BESLUITNEMING
“Botterskorsies se uitvoer standaarde vereis dat dit teen 14 °C en 65% humiditeit uitgevoer word om die beste gehalte te verseker. By ons meet die sensors die temperatuur en humiditeit vandat die botterskorsies die pakhuis verlaat tot die vraghouer op die mark oopgemaak word. Ons kan dan die inligting vir die duur van die hele reis lees.”
Annemarie wys op haar rekenaar die grafieke met inligting vir al die vraghouers wat vroeër vanjaar verskeep is.
“Ons kan die hele drie weke se lesings hierop sien.”
Die inligting kan ook na ander belangrike rolspelers – soos die klante – gaan.
Danksy dié stelsel het hulle besef die kool is die sous nie werd om ’n goedkoper verskepingsmaatskappy te gebruik nie.
“Ons het ’n probleem met muf gehad en toe ons na die inligting kyk, besef ons die humiditeit was tydens verskeping heeltyd bykans 100%. Ons het toe besluit om ’n ander, effens duurder, maar duidelik doeltreffender verskepings maatskappy te gebruike n die probleem is opgelos. Alles gaan mos maar oor prys, al was die ander maatskappy ’n bietjie goedkoper, was hulle toe nie so goed nie. Ons sou nooit die fout opgespoor het as dit nie vir die sensors was nie.”
Die waardevolste aspek van die Xsense HiTag-tegnologie is dat dit die verloop van die hele reis aantoon en boonop verspot maklik werk, sê Annamarie.