Boer bou hidrouliese skuurdeur sonder ingenieurshulp
As ’n boer se werktuie bonkig is en hy nie wil sukkel met die dubbele spore van ’n skuifdeurkonstruksie nie, hou hy sy lyf ingenieur en bou self ’n hidrouliese skuurdeur, waarskynlik ’n nuutjie in die Wes-Kaap.
Mnr. Junior Herholdt van die plaas Uitkyk naby Philadelphia skroom nie om sy ingenieursvernuf op sy plaas in te span en werktuie, soos planters, te bou nie. Toe hy ’n nuwe skuur wou aanbou, het hy besluit om voorsiening te maak vir ’n groter ingang vir sy graanwerktuie. Junior, wat met koring, skape en druiwe boer, het besluit om self’ n hidrouliese staaldeur van 12 m x 4,5 m te ontwerp en te bou. Volgens hom is dit die voor die hand liggende oplossing omdat hy nie wou sukkel met skuifdeurspore nie.
“As ek op skuifdeure besluit het, sou ek vier skuifdeure van 3 m elk moes opsit. Daarvoor was dubbele spore nodig en ek het nie kans gesien vir daardie konstruksie nie.
“Volgens die Amerikaners sal die hidrouliese deur minder instandhouding verg as skuifdeure met rollertjies.”
Heel beskeie oor sy handewerk. wat eint- lik uit nuuskierigheid gebore is, verduidelik Junior: “Dis eintlik maar net ’n hangar-deur, net sonder ’n vliegtuig.”
INTERNET-INGENIEUR
Sonder die hulp van ’n ingenieur het hy die hidrouliese deur danksy navorsing op die internet begin beplan. “Planne wat op die internet beskikbaar is, is taamlik volledig. Jy kry ook raad oor mates, hoe om die struktuur op rig en watter soort kragte op die deur inwerk.”
Sekere aspekte moes hy egter self bereken, soos die dikte van sekere materiale en die kragte en teenkragte wat op die deur se raamwerk inwerk.
Tydens sy navorsing het hy veral opgelet na die foute wat gemaak is, soos materiaal wat te swak is en skarniere waarvan die aanhegting te swak is.
BOUWERK EN MATERIAAL
Die deur bestaan uit ’n raamwerk van vier-
kantpyp van 50 mm by 100 mm. Dit is later met IBR-sinkplaat bedek.
Aan die bokant is die raamwerk met ses skarniere aan die staaldeurkosyn geheg. Die kosyn en vertikale kolomme is gemaak van I-vormige staalbalke wat aan die een kant met 5 mm-staalplaat toegesweis is. Die twee hidrouliese arms is aan vertikale kolomme aan die kant van die deur geheg. “Die deur hang dus basies bo-aan die raamwerk aan skarniere en die hidrouliese silinders druk dit van binne oop.”
Een van die senutergendste oomblikke was om te toets of die deur, die hidrouliese oopdrukkers en die kosyn in mekaar pas. “Gelukkig het al die berekeninge mooi geklop,” sê Junior.
Hy sê een van die vereistes was dat die deur buigbaar moet wees. “’n Onbuigsame voorwerp sal maklik breek. Daarby moet dit taamlik lig wees sodat die hidrouliese pompe die deur sonder moeite kan opdruk.”
Die deur word deur ’n hidrouliese kragvoereenheid aangedryf. In die geval van ’n kragonderbreking kan dit met ’n trekker se hidrouliese aandrywing oopgemaak word. Daar is ook veiligheidskleppe wat keer dat die deur val indien ’n pyp bars. Junior skat die deur weeg sowat 750 kg. ’n Faktor wat Junior in berekening moes bring, is die wind. “Die mense vra wat gaan die wind met hom maak. Maar ek het as jong man ge-windsurf, en as die deur horisontaal gehou word, sal die wind niks aan hom doen nie.”
Volgens Junior was die grootste aanpassing dat jy moet kophou dat daar nie ’n swaar voorwerp of voertuig voor die deur moet staan as dit oopgaan nie.
Die deur het sowat R50 000 gekos (arbeidskoste uitgesluit).
VOORDELE
Die hidrouliese skuurdeur verg minder instandhouding as ’n skuifdeur, meen Junior. “Dit loop nie op ’n spoor wat deur swaar masjinerie verniel word nie en dit kan ook nie vashaak as daar ’n klip in die spoor beland nie,” sê Junior.
Boonop dien dit as ’n afdak in die warm somermaande en maak dit oop met die druk van ’n knoppie.
Hy meen ook ’n hidrouliese deur sal lekker werk in ’n voerskuur en makliker toegang vir laaigrawe bied. “Dit gaan beslis tydens oestyd makliker wees om koring met laaigrawe te laai.
“Verder is dit lekker as die bek van jou skuur so lekker oop en wyd is. Nou kan ek my planter oopmaak en instoot en binne-in die skuur toevou. Al die stropers gaan ook maklik in.”