Vra vir Faffa
BEGINNERBOER WIL LUSERN PLANT
Ek woon in Pretoria. Ek wil graag boer en het vier jong kalwers en vyf skape (twee Wit Dorpers – ’n ram en ’n ooi – en drie Pedilammers). Ek wil vanjaar lusern plant op ’n klein area (360 m2) in sandgrond. Ek het 1 kg van K2 se SA Standaardlusernsaad gekoop en kan nie wag om te saai nie. Wat is die beste tyd om hier by ons in Pretoria te saai? Ons het nie ’n trekker nie. So, ek spit met die hand. Hoe diep moet ek spit – 30 cm of 50 cm? Wat is die maklikste manier om te saai aangesien die saad so fyn is? Moet ek dit met sand meng? Sal 1 kg saad genoeg wees vir 360 m2? Die beste planttyd is in September (as jy kan besproei). Indien dit droëland is, moet jy wag vir die eerste goeie reën (ongeveer 50 mm). Wat die diepte van die grondbewerking betref, moet jy so diep moontlik spit (20-30 cm).
Saaidigtheid
Droëland: Maak die rye ongeveer 30-50 cm uitmekaar = 12-15 kg/ha (400-550 g/360 m2). Onder besproeiing: Breedwerpig uitgestrooi teen 15 kg/ha (900 g/360 m2).
Vestigingsmetode
Vestig die saad op ’n gelyk, ferm saadbedding. Nadat jy gespit het, moet jy alles gelyk hark en met ’n tuinroller vasrol. Plant in rye 30 cm uit mekaar. Maak vlak voortjies (5-10 mm) en plant daarin, hark dit liggies toe en trap dan die rye met jou voete vas.
Vir die beste resultate moet die saad voor die tyd met Rhizobium-bakterieë geënt word (dit is ook by saadmaatskappye beskikbaar). Sien die metode hieronder. Indien moonlik moet jy dan besproei.
My aanbeveling is dat jy voor die grondbewerking 15 kg superfosfaat op die 360 m2 toedien.
DIE ENT VAN PEULGEWASSAAD
As kleefstof om saad mee te ent, word CMC (Car-boxy
methyl cellulose) of Arabiese gom aanbeveel. CMC is ’n wit poeier wat in ’n 4%-oplossing aangemaak word (4 g CMC per 100 ml water).
Die poeier word met die helfte van die water, wat byna kokend is, gemeng totdat dit deeglik opgelos is. Daarna word die tweede helfte van die water, wat koud is, bygevoeg en goed gemeng.
Die mengsel kan dan oornag in ’n koel plek of koelkas gebêre word om te stabiliseer.
Die kleefstof word by die lusernsaad gevoeg en deeglik gemeng om die saad egalig te bedek (45 ml opgeloste kleefstof vir 1 kg saad).
Daarna word voldoende entstof bygevoeg en die mengsel word weer deeglik geroer (twee tot drie eetlepels Rhizobium-entstof in 45 ml kleefstof).
Die saad word dan in ’n koel skaduplek oopgesprei om droog te word.
Die saad moet verkieslik nie langer as 48 uur so gehou word voor dit geplant word nie. Prof. Chris Dannhauser is ’n onafhanklike velden-weidingraadgewer.