Lewenspolisse en sekuriteit
Dit is algemeen vir boere om lewenspolisse as sekuriteit te sedeer vir skuld wat by koöperasies, banke en ander finansiële instellings aangegaan is. ’n Sessie verwys na die proses in die Suid-Afrikaanse reg waardeur sommige of alle regte van die eienaar van ’n finansiële produk oorgedra word aan ’n ander party, gewoonlik die krediteur. Die oorspronklike eienaar verloor dan sy/ haar aanspraak op die produk met onmiddellike effek en die krediteur mag uitvoering aan die regte gee. (Die aanname is dat daar voldoen word aan die terme en voorwaardes van die ooreenkoms tussen die partye.)
Eienaarskap word nie by sekuriteitsessies oorgedra nie. Die krediteur is slegs geregtig op die sekuriteit wat opgeroep mag word in terme van die ooreenkoms.
Lewenspolisse word meestal as aanvullende sekuriteit vir skuld gebruik. Lewenspolisse word dus aan ’n finansiële instelling gesedeer as sekuriteit vir die skuld. Wees bewus van die praktiese effek van sekuriteitsessies omdat dit ’n regstreekse invloed op die boer se finansiële beplanning het.
BEGUNSTIGDES
’n Eenvoudige voorbeeld ter verduideliking: Boer A lewer ’n lewenspolis op sy lewe ten bedrae van R6 miljoen (waarvan hy die eienaar is en sy gade die begunstigde) aan Bank XYZ as sekuriteit vir ’n lening van R5 miljoen. Die lewenspolis is by Versekeraar D verseker en die nodige ooreenkomste is vir die sekuriteitsessie opgestel. Drie jaar later sterf Boer A skielik. Die uitstaande balans op sy lening by Bank XYZ op die datum van sy afsterwe is R3 miljoen. Wat gebeur met die begunstigde wat in die polis benoem is?
Die antwoord lê in die versekering se kontrak en die beleid van die betrokke versekeraar (Versekeraar D). Die algemene reël is dat die polisopbrengs regstreeks aan die krediteur uitbetaal sal word. Versekeraar D sal dus R6 miljoen aan Bank XYZ betaal vir die vereffening van Boer A se lening. Versekeraar D se kontrak en beleid vir die lewensversekering is dat ’n sekuriteitsessie die begunstigde benoeming herroep.
Die begunstigde benoeming aan Boer A se gade het dus verval. Bank XYZ is nou verantwoordelik om die balans van R3 miljoen van die polisopbrengs (ná aftrekking van die uitstaande skuld) aan Boer A se boedel terug te betaal. Die R3 miljoen word nou ’n bate in Boer A se boedel en sal ingevolge die bepalings van Boer A se testament vererf.
As aanvaar word Boer A se testament bepaal dat sy boedel aan sy kinders vererf, erf sy kinders die balans van die polisopbrengs en nie sy gade nie. Boer A se gade kry dus nie dié balans nie en sy het ook nie die kapitaal om haar onderhoudsbehoefte te hanteer nie.
Nie alle versekeringsmaatskappye hanteer die uitbetaling van ’n sekuriteitsessie op dieselfde manier nie en die kontrak sal bepaal wat met die polisopbrengs moet gebeur.
Versekeraar F, byvoorbeeld, se kontrakte sê die begunstigde benoeming mag nie verwyder word nie en dat Bank XYZ, ná aflossing van die uitstaande skuld, die bedrag oorbetaal aan Boer A se boedel en dat die eksekuteur van sy boedel verplig is om die opbrengs aan Boer A se gade uit te betaal.
Versekeraar G bepaal weer die versekeraar is kontraktueel verplig om slegs die uitstaande skuld van R3 miljoen aan Bank XYZ uit te betaal en die oorblywende bedrag aan Boer A se gade ingevolge die oorspronklike begunstigde benoeming.
Dit gebeur dikwels dat die skuld reeds afgelos is, maar dat die sekuriteitsessie op die polis nog van krag is. Versekeraars sal elke geval op eie meriete hanteer. Indien bewys kan word dat die skuld nie meer bestaan voor ’n uitbetaling aan die krediteur gemaak word nie, behoort die versekeraar meestal die begunstigde benoeming as geldig te beskou.
Die voorbeeld hierbo illustreer hoekom dit so belangrik is om bewus te wees van die gevolge van sekuriteitsessies op ’n lewenspolis. ’n Sekuriteitsessie kan daartoe lei dat die boer se finansiële beplanning by afsterwe nie behoorlik uitgevoer kan word nie.
Die boer moet sy/haar finansiële adviseur nader om advies oor die gevolg van ’n sekuriteitsessie op sy/haar lewensversekering. Die finansiële adviseur moet ook die boer help om sy/haar finansiële beplanning dienooreenkomstig aan te pas.