Drywerlose trekkers op pad, maar . . .
Hoe naby is die era dat jy boerdery van jou plaasstoep af kan bedryf? Die koms van outonome trekkers gaan die landbou ingrypend verander, maar nie voor bestaande stelsels eers aangepas gaan word nie.
Case IH en New Holland het verlede jaar opslae gemaak met die bekendstelling van hul outonome konseptrekkers wat volgens hulle voor die einde van dié dekade op die mark kan wees. Hoewel die konsep van outonome trekkers al byna 20 jaar die ronde doen, het dié modelle die publiek se verbeelding aangegryp. Dit is dalk vanweë die opwinding oor outonome motors wat tans hoogty vier, maar wat is ’n realistiese verwagting in dié verband?
Uit die staanspoor moet ’n mens erken dat die meeste trekkers op groter saaiplase vandag reeds gedeeltelik outonoom is. Dit is danksy die hulp van GPS-selfstuurtegnologie en ander stelsels wat byvoorbeeld die trekker se toere en ratverhouding outomaties aanpas om ’n gespesifiseerde teikenspoed so doeltreffend moontlik te handhaaf.
Verder kan voorgeskrewe bemestingskaarte uitgevoer word. Trekkers kan met mekaar en die internet verbind word om wedersydse kommunikasie tussen die operateur, die agentskap en die eienaar moontlik te maak.
In dié konteks verteenwoordig ten volle “outonome” trekkers bloot die volgende stap in die groeiende tegnologiese revolusie waar geen operateur nodig is nie. Daarvoor word die operateur vervang deur ’n doelgemaakte rekenaar wat ruimtelike bewustheid bewerkstellig deur die inligting van kamera-, radar-, laser- en ander sensors te verwerk.
SPEEL-SPEEL TOT OP DIE LAND
Interessant genoeg, die rekenaarvideospeletjiebedryf is grootliks verantwoordelik vir die huidige vooruitgang met outonome voertuie. In dié bedryf ding maatskappye wat digitale speletjies skep en gepaardgaande rekenaarhardeware vervaardig, al dekades lank mee om te sien wie die mees realistiese ervarings kan skep.
Op die mees basiese vlak skep hulle beelde waarop die speler reageer. Hoe vinniger dit geskep kan word en hoe beter die gehalte (resolusie) daarvan, hoe beter is die speletjie.
Op ’n soortgelyke manier moet ’n outonome voertuig se rekenaarbeelde en ander inligting wat versamel word, blitsig verwerk en vertolk word om roetes te bepaal, versperrings te identifiseer en botsings te vermy.
Dus moet ’n soortgelyke proses plaasvind, maar pleks van beelde skep, val die onus nou op die vertolking daarvan. Daarom kan dieselfde tegnologie gebruik word.
Tot onlangs het die Kaliforniese tegnologiemaatskappy Nvidia homself net toegespits op die vervaardiging van grafiese verwerkers vir rekenaarspeletjies en ander toepassings. Dié maatskappy beklemtoon nou egter die aanpassing van sy tegnologie vir outonome voertuie en masjienleerprosesse.
Verskeie modelle van BMW, Mercedes-Benz en Audi word al met Nvidia se tegnologie toegerus. Hul stelsels is ook die grondslag van Tesla Motors, wat byna ten volle outonome beheer moontlik maak.
Die grootskaalse gebruik van outonome trekkers het die potensiaal om die landbou, veral die mense wat daarin werk, baie te ontwrig. Dit kan egter ook die volgende fase van produktiwiteitsgroei inlei. Hoewel die uiteindelike uitkoms onseker is, sal dit nie die eerste ontwrigtende tegnologie wees wat die mensdom in die afgelope 200 jaar aanvaar nie. Dus kan dié historiese voorbeelde vir ons ’n aanduiding gee van wat op ons wag.
Grootskaalse vervaardiging in die tekstielbedryf tydens die Industriële Revolusie is onder meer moontlik gemaak deur die ontwikkeling van hoëdrukstoomenjins in die vroeë 1800’s. Daarvoor is fabrieke met een kragtige stoomenjin toegerus, wat talle oorhoofse asse en katrolwiele aangedryf het, wat weer die spin-, weef- en stikmasjiene van individuele werkers aangedryf het.
Die ontwikkeling van elektriese motors in die laat 1800’s is met groot opwinding ontvang omdat stoomenjins toe met dié doeltreffende, gebruikersvriendelike en skoner alternatief vervang is. Die ironie was dat die verhoging in algehele produktiwiteit danksy dié tegnologie eers ná 50 jaar gerealiseer het.
Die rede was dat vervaardigers eers bloot hul stoomenjins met elektriese motors vervang het, maar nie die uitleg van hul aanlegte verander het nie. Dus het die posisie van oorhoofse asse en katrolwiele steeds die fabrieke se uitleg bepaal. Die groot toename in produktiwiteit het eers plaasgevind toe fabriekontwerpers die uitleg van fabrieke begin optimaliseer het omdat elektriese aandrywing maklik met elektriese kabels tot by elke werkstasie geneem kon word.
EERS DAN VOORDELIG
Net so kan die voordeel van outonome trekkers eers realiseer as die huidige benadering tot meganisasie herrangskik word. Sedert die ontwikkeling van die eerste trekkers het dié werktuie ál groter geword, juis om die Amerikaanse boer as eienaar én operateur ’n groter gebied te laat bewerk of – in die geval van Europa – op arbeid te bespaar.
Met outonome trekkers is die operateur nie meer die beperkende faktor nie. Gemiddelde trekkergroottes kan dus weer begin afneem. Uit ’n feilbaarheidsoogpunt sou dit beter wees om meer as een outonome stel
werktuie op die land te hê om te verseker die werk vorder, selfs as een ’n probleem ervaar. Dit hoef egter nie daar op te hou nie omdat die hele proses verander kan word.
Dít is wat Fendt tans ondersoek as deel van sy projek MARS. Daarmee oorweeg hy die haalbaarheid daarvan om ’n enkele trekker met ’n “swerm” klein, outonome “trekkers” te vervang wat die werk saam verrig omdat hulle aan mekaar én aan die internet gekoppel is. Hulle kan elektries aangedryf word, veroorsaak min grondverdigting en is meganies relatief eenvoudig. Dié planne is egter nog ver in die toekoms omdat dit tans net ’n konsepmodel is.
Die grootskaalse aanvaarding van outonome trekkers is nou minder vergesog as vantevore. Hoewel dit die landbou ingrypend kan verander, sal dit dalk eers realiseer as bestaande stelsels herrangskik word.