MAAK DADELIK WERK VAN SKULD
FINANSIËLE kenners maan boere wat weens die droogte geldelik in die knyp is om so gou moontlik met hul finansiers te praat oor die herskedulering van skuld en verdere finansiering en nie te wag tot die kalf in die put is nie.
Mnr. Dawie Maree, hoof van landbou-inligting en bemarking by FNB, sê daar is nie ’n “kombers-benadering” om boere te help nie. Elke aansoek of geval word op eie meriete geëvalueer.
“Banke is oor die algemeen bereid om te help waar hulle kan, maar natuurlik binne die raamwerk van die Nasionale Krediet- wet (Wet 34 van 2005).
“Boere behoort egter nou goeie besigheidsbesluite te neem. Waar reserwes uitgeput raak, kan hulle van die nie-produktiewe bates verkoop om te verseker dat produktiewe bates behoue bly. Hulle moet ook probeer om streng by kontantvloeibegrotings te hou en beplanning aanpas om verpligtinge sover moontlik na te kom.
“Dit is belangrik dat die boer eerlik met die bank sal wees sodat die regte besluite geneem kan word. Die opsies sal uiteraard verskil, maar kan enigiets van die herstruktuering van skuld tot kapitaalmoratoriums wees.”
PLASE SÓ BEHOU
Dr. John Purchase, uitvoerende hoof van Agbiz, sê die invloed van die groot droogte oor die hele land sal nog ’n paar jaar duur, veral vir boere wie se balansstate erg geknou is.
“Die kommersiële banke, Land Bank en landboubesighede het verlede jaar onderneem om, waar moontlik, produsente te ondersteun met die herskedulering van skuld om hulle sodoende op hul plase te hou.”
Dié stap, tesame met goeie reënval, het daartoe gelei dat rekordmielieen -sojaboonoeste in die somersaaigebiede gerealiseer kon word. Hier kon die meeste produsente hul skuld delg, nieteenstaande aansienlik swakker kommoditeitspryse, sê Purchase.
In die Suid-Kaap bemoeilik die droogte boere se weidingsbestuur en veroorsaak groot finansiële verliese. Mnr. Henk Agenbach, uitvoerende hoof van Die Kooperasie in Humansdorp, sê volgens kenners was die laaste nege maande die droogste opeenvolgende maande in 91 jaar.
KONSOLIDASIE
Agenbach sê Die Kooperasie bring kenners in en bied spesialis-lesings aan om boere raad te gee, soos hoe om met minder water te boer.
“Boere probeer om die las op grond ligter te maak en om geld te bekom om voer te koop. Boere verkoop dus meer verse en koeie wat nie bevredigend
produseer nie.
“In ons omgewing gebruik melkboere aangeplante weiding. Weens die droogte moet boere noodwendig ruvoer inkoop, wat ’n geweldige finansiële las tot gevolg het. Vergeleke met dieselfde periode verlede jaar het Die Kooperasie se regstreekse bemarkingstak ’n 200%-styging ervaar in die volume voer wat gehanteer is.”
Die Kooperasie ondersoek moontlikhede om te voorsien in sy lede se behoefte om deur konsolidasie skuld oor ’n langer termyn af te betaal en só kontantvloei te verbeter.
Daar is reeds ’n toename in die konsolidasie van lede-rekeninge by banke, sê Agenbach.