VravirFaffa
Ek het ’n landelike veiligheidsvergadering bygewoon waar gesê is die noodsaaklikheid van voorbrande word onderskat en dat daar sekere gevolge is as jy nalatig is. Wat sê die wet? Wanneer is die regte tyd vir voorbrande? Ons is in Lephalale (Ellisras) en sover ek weet, mag ons eers voorbrande maak nadat die eerste 20 mm reën geval het. Watter gevolge is daar vir ’n plaaseienaar wat nie voorbrande gemaak het nie en daar ontstaan dan ’n veldbrand en die buurplaas ly skade? Die Nasionale Wet op Veld- en Bosbrande (Wet 101 van 1998) bevat bepalings wat pligte aan eienaars van grond oplê ten opsigte van die voorkoming en bestryding van veldbrande.
Die wet plaas die verantwoordelikheid op die eienaar van die grond vir die bestuur en beheer van brande op sy grond.
’n Eienaar moet redelike voorsorgmaatreëls tref om te keer dat brande van sy grond af kan versprei. Dit is van toepassing waar ’n risiko bestaan dat ’n veldbrand op sy grond kan ontstaan of daarvandaan na ’n ander eienaar se grond kan versprei.
Artikel 34 van die wet bepaal dat ’n eienaar in ’n siviele eis aangespreek sal word vir skade weens nalatigheid as gevolg van ’n veldbrand wat deur hom veroorsaak is, of begin of versprei het van sy grond af. ’n Vermoede van nalatigheid sal teen hom geld indien hy nie lid is van ’n brandbeskermingsvereniging (BBV) in die gebied waar die brand voorgekom het nie. Plig om voorbrande voor te berei en in stand te hou is grondeienaars s’n Die wet vereis dat ’n eienaar ’n voorbrand (brandstrook) aan sy kant van die gemeenskaplike grens met aangrensende grond moet aanbring waar ’n risiko bestaan dat ’n veldbrand van sy grond af na ’n naburige eiendom kan versprei.
Die wet maak voorsiening vir kennisgewing en samewerking tussen bure in die geval van voorbrande wat aangebring moet word. Die eienaar wat van plan is om ’n voorbrand te maak, moet die buurman raadpleeg om ’n geskikte datum vir albei te reël. Indien ’n eienaar nie ’n tyd met ’n buurman kan reël nie, kan hy 14 dae skriftelike kennis gee van die voorneme om te brand. Die wet vereis dat die buurman sy voorbrand op dieselfde dag moet maak, soos ooreengekom of in kennis gestel. Hy moet ook teenwoordig wees en genoeg brandslaners beskikbaar stel om die verspreiding van die brand te voorkom.
Eienaars moet ook hul BBV in kennis stel van die voorneme om ’n voorbrand te maak indien ’n BBV vir die gebied wél bestaan. As die BBV beswaar maak teen die voorbrand op daardie dag, mag die eienaar nie die voorbrand op dié dag maak nie.
Eienaars mag nie voorbrande maak as die brandgevaar op die betrokke dag te hoog is, of as die toestande nie daarvoor geskik is nie en die gevaar vir wegholbrande te groot is.
Indien ’n eienaar nie op ’n aangewese dag kan brand nie, moet hy aan die buurman en BBV kennis van ’n nuwe datum gee. Indien ’n buurman afwesig is, moet hy aan sy bure kennis van sy afwesigheid gee. Indien ’n buurman nie opgespoor kan word nie, kan in sy afwesigheid met die aanbring van ’n voorbrand voortgegaan word.
’n BBV kan sy eie reëls maak vir die aanbring van voorbrande. Dit moet deur die Minister van Landbou, Bosbou en Visserye goedgekeur word en bind die vereniging se lede. Vereistes vir voorbrande
Die wet spesifiseer nie gedetailleerde vereistes vir voorbrande nie omdat dit van een geval na ’n ander sal verskil. Plaaslike praktyk en omstandighede bepaal wat die vereistes is.
Die wet vereis wel van eienaars om aandag te gee aan die lengte en breedte van voorbran- de om te keer dat verdere brande in die droë seisoen ontstaan. Brandstroke moet redelik vry van brandbare materiaal wees, maar nie in die mate dat dit erosie veroorsaak nie.
Vanselfsprekend kan brandstroke nooit alle veldbrande stop nie. Daar sal onvermydelik ’n tyd wees wanneer toestande só erg is dat ’n brand ’n brandstrook sal oorsteek. Ondervinding het egter bewys dat brandstroke nuttig is om baie brande te stuit. Die voorbereiding van voorbrande moet gesien word as ’n noodsaaklike element van brandbestuur.
Dit is ’n vereiste van die wet dat voorbrande nie erosie mag veroorsaak nie. Die wet beperk ook die metodes wat eienaars mag gebruik om voorbrande aan te bring.
Wat die geskikste tyd vir voorbrande betref, sal die korrekte optrede wees om dit met die samewerking van die BBV te doen. Versoek die hulp van die plaaslike brandweerhoof indien geen BBV gestig is nie. Mnr. Butch van Blerk is direkteur van Bill Tolken Hendrikse Ingelyf van Bellville, Kaapstad.