NUWE KULTIVARS TE KRY TEEN PIENKWORTEL
Twee nuwe kortdag-uiekultivars met weerstand teen die verwoestende siekte pienkwortel is in Suid-Afrika bekend gestel.
Pienkwortel kom wêreldwyd voor en is ook die oorsaak van groot oesverliese in Suider-Afrika. Die siekte word aan die kenmerkende pienk wortels van vatbare, aangetaste uieplante uitgeken. Dit kan slegs met weerstandige plantmateriaal en wisselbou bekamp word.
Mnr. Pi eter Jordaan, tegniese ontwikkelings verteenwoordiger van die groente saadmaatskappy Seminis, het as spreker opgetree op ’n uieboeredag van dié maatskappy en Sakata by Brits waar twee nuwe uiekultivars bekend gestel is.
Pieter het gesê pienkwortel (Phoma terrestris) is ’n swamsiekte. Dit is hoofsaaklik tot warmer dele van Suid-Afrika beperk omdat die optimale temperatuur vir siekte-ontwikkeling 24 °C tot 28 °C is. Die siektedruk is laer by temperature onder 16 °C.
Besmette wortels word ligpienk en later donkerder pienk totdat die wortels disintegreer. Die plante se blaarpunte begin wit, geel of bruin verkleur namate die blare vrek. Aangetaste bolle is gewoonlik klein en van swak gehalte. Verspreiding van die siekte geskied grootliks van land tot land deur middel van werktuie en water.
Pienkwortel kan lank op ’n land in oesreste en/of in ander gewasse oorleef.
Benewens die plant van weerstandige kultivars, is ’n langtermyn-wisselbouprogram nóg ’n metode om pienkwortel te bekamp. Uie moet verkieslik vier tot ses jaar lank met klein graangewasse afgewissel word sodat die swamme in die grond kan afsterf voor ’n boer weer uie verbou.
Mnr. Johan Bestbier is verantwoordelik vir produkontwikkeling van wortelgewas se van die saadmaatskappy Sakata. Hy het gesê die nuwe kultivars waaroor hulle baie opgewonde is, is Hoshi en SVNJ3008, wat albei weerstand teen pienkwortel bied.
Hoshi is ’n kortdag- bruinuiekultivar en het sterk weerstand teen pienkwortel. Saad is nou kommersieel beskikbaar vir boere wat dit wil aanplant. Die kultivar het ’n sterk wortelstelsel wat die plante in staat stel om bemesting doeltreffend te benut.
Die skutblare is donkergroen, wat op goeie opbergingsvermoë dui nadat die bolle geoes is. Die bolle is rond en baie eenvormig, wat belangrik vir kettingwinkels is wat daarvan hou om groente met ’n eenvormige voorkoms te verkoop.
Die kultivar is wyd in verskillende dele van Suid-Afrika aangepas; van die Wes-Kaap tot bo in Limpopo.
SVNJ3008 het ook weerstand teen pienkwortel. Saad is nog net selektief beskikbaar vir semi-kommersiële proewe, aangesien die kultivar nog in die proeffase is. Dit het baie eenvormige bolle en die plant het ’n dun nek, wat belangrik is vir ’n mooi voorkoms is.