BETER WATERBESTUUR KAN EKONOMIE STIMULEER
Tensy Afrika in die volgende dekade daadwerklik sy waterhulpbronne doeltreffend begin bestuur, gaan die vasteland nie die negatiewe uitwerking van klimaatsverandering die hoof kan bied nie, waarsku die Wêreldnatuurfonds. JOYLENE VAN WYK berig.
In die meeste Afrika-lande is ekonomiese groei afhanklik van die landbou-, mynbou- en vervaardigingsektor. Dié neiging sal waarskynlik vir die volgende dekade so bly. Volhoubare watertoevoer is noodsaaklik om groei in hierdie sektore te stimuleer.
Dit word ook benodig vir die opwekking van krag en vir die kweek van gewasse wat die ontwikkeling van die vasteland se dorpe sal ondersteun. Daar is reeds aanwysings dat die bevolking oor die volgende 35 jaar drievoudig gaan toeneem.
Groot dele van die vasteland is onderworpe aan seisoenale hidrologiese en ongelyke geografiese verspreiding van waterhulpbronne. Met klimaatsverandering wat die situasie gaan vererger en ’n voorspelde bevolkingsontploffing, is daar nie meer tyd vir ’n wag-en-kyk-benadering nie.
Die bierbrouerreus Anheuser-Busch InBev en die Wêreldnatuurfonds (WWF) het ’n verslag, Afrika se waterskeidingsoomblik, laat doen. Dit kyk hoe ingegryp kan word om die reeds sigbare waterkrisis te versag.
Mnr. Fred Kumah, die WWF se direkteur vir Afrika, dui tereg aan dat die vraag nie is waarheen Afrika op pad is nie, maar of die vasteland daar gaan uitkom deur ’n volhoubare en omvattende ontwikkelingspad te volg.
“Die antwoord sal grootliks afhang van hoe Afrika sy varswaterhulpbronne bestuur. Skoon en volhoubare watertoevoer is noodsaaklik vir alles van die toename in landbouproduksie tot die suksesvolle diversifikasie van lande se ekonomieë.”
VERHOOGDE KOSPRODUKSIE
Sedert die middel sestigs het landbouproduksie in Afrika teen ’n baie laer koers as die bevolkingsgroei toegeneem. Hierdie neiging tesame met verhoogde stedelike inkomste sal na verwagting die vraag na grane teen 2050 drievoudig laat toeneem. Dit is ver bo die huidige koers waarteen grane gelewer word.
Die Internasionale Navorsingsinstituut vir Voedselbeleid (IFPRI) skat dat die totale invoer van grane na Afrika waarskynlik sal toeneem van die huidige vraag van 20% tot sowat 50% gedurende hierdie tydperk. Soos dit nou lyk, is dit nie Afrika wat die res van die wêreld gaan voed nie, maar dat hy bakhand voor die res van die wêreld sal staan vir kos.
Die IFPRI dui aan dat graanopbrengste van die huidige 20% van sy potensiaal tot 80% moet toeneem net om die huidige vlakke van selfonderhoudendheid te volhou.
Om dit te kan vermag, sal Afrika belegging en produktiwiteit in die landbou moet verhoog deur genoeg grane te verbou om sy bevolking in die toekoms te voed, lui die verslag.
Die vasteland het 60% van die wêreld se bewerkbare grond en boonop ’n baie jeugdige bevolking om die voedselvoorsiener van die wêreld te word.
BELÊ IN BESPROEIING
Die groei van landbougebaseerde ekonomieë is hoogs afhanklik van water vir besproeiing. Die meeste werk op die vasteland is landbouverwant. Dit is die grootste bron van landelike werkskepping en die lewensbestaan van 600 miljoen landelike inwoners van Afrika suid van die Sahara, asook ’n sesde van sy bruto binnelandse produk.
Terwyl die landbou reeds 85% van die totale water op die vasteland gebruik, is 95% van die landbou in Afrika suid van die Sahara afhanklik van reën en dus kwesbaar vir seisoenale en jaarlikse reënvalvariasies. Boonop is afhanklikheid van die landbou selfs nog meer prominent in van die minder ontwikkelde en kwesbare state.
Dit is bekend dat driekwart van die wêreld se armste bevolkings in Afrika suid van die Sahara is. Belegging in besproeiing is dus ’n baie rasionele keuse vir Afrika-lande wat beperkte finansiële hulpbronne het. Dit is al bewys dat waar hierdie tipe belegging reg toegepas en aan institusionele en bestuurskapasiteit gekoppel is, die impak op die verligting van armoede tot vier keer groter is.
Verhoogde besproeiing beteken egter ook dat meer vars water vir landboudoeleindes onttrek moet word. Dit is dus belangrik dat die uitbreiding van besproeiing as deel van die hele waterbestuurstelsel gehanteer moet word.