MIELIEMOLES
Die goeie nuus is dat die reënvooruitsigte vir die somerreënstreke in dié vroeë stadium darem skaflik lyk. Daar is darem niks soos ’n reënbui, hoe skaam ook al, om die gemoedere te lig nie. Ons in die suide, waar die reëntyd nou verby is, maar die damme nog leeg is, sal maar by pelle in die Vrystaat moet gaan kuier om nat grond te ruik. ’n Aanvaarbare somer is minstens goeie nuus vir veeboere. Die mate waarin diere ’n saaiery kan stabiliseer, word sekerlik opnuut waardeer.
Dit is egter die besluit oor wat om te plant wat ’n bietjie voel soos dit wat op Nuweland vir die Springbokke teen die All Blacks voorlê (ek skryf dié rubriek twee dae voor die wedstryd). Die gapings gaan min wees en die kans om die doellyn oor te steek, is allesbehalwe ’n gegewe.
Die wêreld is toegegooi onder die mielies en met soveel boere met oop posisies op die mark bly Suid-Afrikaanse mielies spotgoedkoop. Dit is egter nie goedkoop genoeg vir uitvoer nie! Ons vrotsige prys moet met nóg ’n paar honderd rand vrotter word voor ons mielies mededingend sal wees op ’n oorvol uitvoermark. Dít is hoe verregaande die situasie is.
Ná die verwoesting van goedkoop ingevoerde hoendervleis en voëlgriep is die vraag na grane en oliesade vanuit die pluimveebedryf nou 15% kleiner. Alles in ag genome lyk dit of ons vanjaar ongeveer 40% minder mielies moet plant om vraag en aanbod weer in balans te bring. Dit is ’n aardige hoeveelheid grond wat nie beplant gaan word nie.
Kyk ons na Graan SA en die Buro vir Voedsel- en Landboubeleid (BFAP) se syfers, is dit eintlik net by sojabone waar daar nog gunstige beweegruimte is. As Suid-Afrika se verhoogde persvermoëns ten volle benut word, kan die bedryf met 30% tot 40% uitbrei. Die probleem is natuurlik dat ons soja nog nie so lekker soos mielies verstaan nie. Ons plant immers al geslagte lank mielies. Soos ’n boer vir my gesê het: “Die probleem met soja is dis ’n six of ’n nix, en ’n mens weet nie aldag hoekom nie.”
Dit lyk egter of die nuwe Argentynse kultivars darem ’n bietjie opbrengsstabilitiet bring. ’n Mens hoor ook van Monsanto se nuwe geslag sojakultivars wat hopelik op pad is, maar dit hang alles af of die Regering die teling en tegnologieheffing gaan goedkeur.
Wat mielies betref, kan ’n mens egter nie anders as om tot die nare gevolgtrekking te kom dat daar deesdae van boere verwag word om winsgewend teen uitvoerpariteitspryse te boer nie. Nóg groter doeltreffendheid kan seker uit ’n reeds baie doeltreffende mielieproduksiestelsel gewurg word. Dit behels alles van die toenemende verfyning van presisieboerdery tot die oordeelkundiger toepassing van bewaringsbewerking.
Ons kan seker meer obsessief raak oor grondgesondheid. Soos ons dan toenemend beter verstaan wat onder die grond aangaan, kan ons die natuurlike prosesse wat vir ons geld kan bespaar, beter inspan. Die groter gebruik van dekgewasse of die impak wat die oordeelkundige insluiting van vee in groot saaiboerdery op grondgesondheid kan hê, is alles moontlike oorwegings.
En dít is seker waar die ligpunt in die taamlik droewige mielieprentjie lê. Die werklike planne moet in die taai tye gemaak word, want dan word die somme al hoe fyner. Daarna kom die klein deurbrake, en dan die grotes. Teen die tyd wat u hier lees, sal ons weet of die Springbokke dit ook reggekry het.