WYS WAAR KOM DIE MELK VANDAAN, SÊ EUROPEËRS
’n Groeiende beweging in die Europese Unie (EU) wil hê dit moet verpligtend wees om die land van herkoms op die etikette van melk en ander suiwelprodukte aan te dui.
Spanje is die vierde land wat die Europese Kommissie in kennis gestel het dat hy dié nuwe wet wil instel.
Frankryk, Italië en Griekeland verplig reeds hul verwerkers om die oorsprong van melk en suiwelprodukte op etikette vir ’n proeftydperk van twee jaar aan te dui.
Kragtens hierdie regulasies moet nie net die land van oorsprong van die melk aangedui word nie, maar ook waar dit verwerk is, as dit elders sou wees. As dit buite die land van oorsprong is, kan dit op die etiket as “EU” of “Buite die EU” aangedui word.
Daarby kan streeksprodusente, bykomend tot die naam van die land van herkoms, ook die naam van ’n streek waar die melk of produk geproduseer is, aandui.
Volgens die Spaanse ministerie van landbou, visserye en die omgewing is die hoofrede vir die stap Spaanse verbruikers se toenemende aandrang om te weet waar hul melk vandaan kom.
Die webwerf Euractiv.com berig egter dat die impak van Europese melkkwotas ook ’n dryfveer was. Dié kwotastelsel, wat aanvanklik daarop gemik was om die mark te stabiliseer en oorproduksie te verhoed, het party lande meer as ander bevoordeel. Dit was sedert 1986 in Spanje in werking en het dié land se boere toegelaat om net 5 miljoen ton melk per jaar te lewer, terwyl die land se jaarlikse suiwelverbruik meer as 8 miljoen ton was. Daarteenoor kon Franse boere sowat 26 miljoen ton melk lewer en Duitse boere meer as 30 miljoen ton. Spanje moes sowat ’n derde van sy suiwelprodukte invoer, meestal uit Frankryk.
Toe die kwotastelsel in Maart 2015 stopgesit is, het Spaanse boere gehoop hul plaaslike bedryf sal groei en dat invoer sal verminder en uitvoer verhoog. Die gevolg was egter ’n ineenstorting van die melkprys oraloor weens oorproduksie. In die Europese somer van 2016 was die gemiddelde melkprys in die EU op sy laagste vlak in vier jaar.
Meer as 48 000 melkboere het ingevolge die EU se landbousubsidiestelsel om steun aansoek gedoen weens hul verlies aan inkomste omdat hulle nie melk gelewer het nie. Dit het die EU €150 miljoen uit die sak gejaag. Die oorproduksie is verlig en die gemiddelde melkprys het van Julie tot Augustus vanjaar met 34% gestyg. Die Spanjaarde sukkel egter steeds met ’n laer markprys as in die res van die EU.