AARTAPPELS VIR MARS
Wetenskaplikes van die Amerikaanse ruimteagentskap Nasa en die internasionale aartappelsentrum (CIP) het vier aartappelkultivars geïdentifiseer wat só gehard is dat dit heel moontlik selfs op Mars sal kan groei.
Die webwerf SciDevNet berig dat die span altesaam 65 kultivars ondersoek het om te kyk of hulle in grond so brak soos dié van die Rooi Planeet kan groei.
Een daarvan is Tacna, wat in 1993 in Peru ontwikkel is. Die kultivar is kort daarna na China uitgevoer, waar dit sy staal op droëland en brak grond só goed getoon het dat dit in 2006 daar as Jishangshu 8 herdoop is en sedertdien wyd verbou word. Dit is ook na Oezbekistan, met sy hoë temperature en watertekorte, uitgevoer. Daar heet dit nou Pskom.
Die tweede kultivar wat as potensiëel geskik vir Mars geïdentifiseer is, word in die kusstreke van Bangladesj verbou, waar die grond brak en temperature ook hoog is. Die ander twee moontlikhede is klone wat belofte toon om in nuwe kultivars ontwikkel te word.
Hierdie vier kultivars en klone is die resultaat van die CIP se teelprogram vir die ontwikkeling van aartappelkultivars wat geskik is vir verbouing in laagliggende, subtropiese gebiede met ekstreme temperature omdat hierdie gebiede na verwagting erg deur klimaatsverandering getref gaan word.
“Dit was ’n aangename verrassing om te sien dat ons hierdie aartappels sodanig verbeter het dat hulle ook in grond soos dié van Mars sal kan groei,” sê mnr. Walter Amorós van CIP, een van vyf wetenskaplikes wat by die projek betrokke is.
Die Peruviaanse wetenskaplike dr. Julio Valdivia-Silva, wat in Nasa se Ames-navorsingsentrum in Kalifornië gewerk het, het tot die gevolgtrekking gekom dat grond uit die La Joya-woestyn in die suide van Peru soortgelyk aan dié op Mars is. Dit is baie droog, steriel, uit vulkaniese rots gevorm en het ’n baie hoë soutinhoud. — MARLEEN SMITH