Mielies: Kenners tob oor ooraanbod

ROOSKLEURIGE weervooruitsigte en groot aanplantings gaan Suid-Afrika se mielieprys nog geruime tyd onder druk hou.

Suid-Afrika se somersaaiboere het pas in die eerste amptelike opname oor plantvoornemens aangedui hulle beoog om vanjaar meer hektare as verlede jaar te beplant.

Die Internasionale Graanraad voorspel in sy jongste maandvooruitskouing dat die wêreld se totale graanoes in 2017-’18 die naasgrootste nóg kan wees. Net 2016-’17 se beraamde rekordoes van 2,133 miljard ton (wat mielies en koring insluit) is groter as die komende jaar se verwagte 2,069 miljard ton.

NUWE VRAAG

Dr. Dirk Strydom, bestuurder van graan-ekonomie en bemarking by Graan SA, sê dié oorproduksie is deel van ’n nuwe supersiklus. Soos met vorige soortgelyke siklusse was daar elke keer sowat vier jaar nodig voordat nuwe vraagstimuli die vraag en aanbod beter in balans gebring en voorraadvlakke tot normaal herstel het.

In die 1970’s het ’n soortgelyke toename in produksie eindvoorraadvlakke ook laat styg. In reaksie is glukosemarkte gevestig om die vraag te stimuleer, wat weer balans gebring het. In die 1990’s was die vraagstimuli die vestiging van die etanolbedryf en die sterk groei in vraag uit China.

Strydom is bekommerd dat daar tans nog min antwoorde is wat nuwe vraagstimuli betref. Die etanolbedryf bereik ’n plafon. Terselfdertyd is bevolkingsgroei in China onder beheer en die vraagkurwe beweeg sywaarts.

’n Moontlike oplossing is ’n drastiese styging in vraag uit Afrika, maar swak infrastruktuur en swak verbruikersbesteding kan ’n stokkie daarvoor steek.

“Die globale mark gaan nog ’n tyd lank prysdruk ervaar omdat die aanbod groter as die vraag is,” waarsku Strydom. Dit beteken dat die Suid-Afrikaanse mark telkens na die laer uitvoerpariteitsvlak sal beweeg sodra die land meer produseer as wat verbruik word.

HOË PRODUKSIEKOSTE

Daarby is plaaslike boere se produksiekoste besonder hoog vergeleke met dié van hul eweknieë in die res van die wêreld omdat sowat 90% van hul produksiemiddele ingevoer word. BFAP-statistieke toon Suid-Afrika se kalium en stikstof is die duurste ter wêreld, en sy fosfaat die vierde duurste.

Gemeet aan stikstofverbruiksdoeltreffendheid – kilogram mielies gelewer per kilogram stikstof toegedien – is Suid-Afrika ook onder die internasionale gemiddelde, sê Strydom. Daaraan moet op plaasvlak aandag geskenk word.

‘Die globale mark gaan nog ’n tyd lank prysdruk ervaar.’