Waghond byt nie aan skikking oor ammoniak
DIE Mededingingstribunaal het nie ’n skikkingsooreenkoms wat die Mededingingskommissie met vier landbouverwante ondernemings oor die prys van ammoniak gesluit het, bekragtig nie.
Die tribunaal sê in ’n verklaring die ooreenkoms is “irrasioneel” en dis onduidelik watter deel van die Mededingingswet die ondernemings sou oortree het.
“Die kommissie het nagelaat om ’n behoorlike teorie van skade te stel,” sê die tribunaal.
Die kommissie het die ooreenkoms vroeër met AECI, Foskor, Omnia Fertilizers en Sasol South Africa gesluit. Dié vier is gelyke vennote, met ’n vennootskapsooreenkoms, in ’n ammoniak-terminaalgerief in Richardsbaai, die RAMM-gerief, waar hulle ammoniak vir in- of uitvoer opberg.
Die kommissie het in Julie 2012 ’n klag begin ondersoek dat die ondernemings na bewering ’n prys vasstel waarteen hulle ammoniak aan mekaar verkoop.
Dit was omdat hulle op ’n prysbepalingsformule ooreengekom het vir die onderlinge verkoop van ammoniak as hulle nie op ’n bilaterale grondslag op ’n prys kon ooreenkom nie.
MOONTLIKE SKADE
Die kommissie het bevind die klousule kan mededinging in die ammoniakmark moontlik aansienlik voorkom of verminder. In sy verklaring benadruk die tribunaal die woord “moontlik”.
Die kommissie het ook bevind daar is vir die ondernemings kos- tebesparingsvoordele om hul ammoniakvoorraad gesamentlik by die RAMM-gerief op te berg omdat dit die enigste opbergingsgerief vir ammoniak in Richardsbaai is. Die partye het met die kommissie ooreengekom om die klousule wat die formule omskryf, uit hul vennootskapsooreenkoms te haal.
Verder het hulle ooreengekom dat, indien enige van hulle nie ’n bilaterale ooreenkoms oor die koopprys van ammoniak kon bereik nie, die versoekende party daarop geregtig sou wees om die nodige hoeveelheid ammoniak op ’n leengrondslag aan die RAMM-gerief te onttrek, mits dit binne ’n sekere tyd weer teruggeplaas word. Dit is dié ooreenkoms wat die tribunaal nou nie ’n bevel wou maak nie.
Hy sê die kommissie het nagelaat om ’n bewering te stel oor die verbode praktyk waaraan die ondernemings hulle skuldig sou gemaak het.
AECI het verlede jaar in ’n verklaring gesê die kommissie se ondersoek het geen oortreding van die Mededingingswet gevind nie.
SELDE GEBRUIK
Mnr. Adriaan de Lange, uitvoerende hoof van Omnia, het by navraag gesê die formuleklousule was daarop gemik om dooiepunte in baie spesifieke omstandighede te kon oplos en só die doeltreffende gebruik van die invoergerief te verseker, wanneer meer as een party die RAMM-gerief op dieselfde tyd moet gebruik. Die doel was dus om seker te maak die gerief kan ononderbroke gebruik word.
“Die formule is in die verlede baie min, indien ooit, gebruik,” sê De Lange. Die klousule is nou, soos met die kommissie ooreengekom, vervang met die reëling dat die partye ammoniak kan leen en terugplaas, wat uiteindelik dieselfde doel bereik as waarvoor die formule bedoel was – om bedrywighede vlot te laat verloop.