Listeriose ‘punt van die ysberg’
SUID-AFRIKA het geen verpligte kosveiligheidstandaarde vir verwerkte vleis nie – die waarskynlikste oorsaak van die uitbreking van listeriose wat reeds 189 lewens geëis het.
Dr. Rob Davies, Minister van Handel en Nywerheid, het op ’n vergadering van die gesamentlike portefeuljekomitee saam met die departemente van Gesondheid en van Landbou, Bosbou en Visserye by die Parlement gesê dit het nou duidelik geword dat sulke standaarde dringend opgestel moet word.
Intussen stel die Regering voor dat die fabrieke wat weens die uitbreking moes sluit, deeglik skoongemaak moet word sodat die siekteveroorsakende bakterieë vernietig word.
Me. Annette Steyn, DAskaduminister vir landbou, het gevra dat tussentydse standaarde onmiddellik opgestel en afgekon dig word sodat vleisverwerkers kan weet in watter mate fabrieke skoongemaak moet word, aangesien geen standaarde daarvoor bestaan nie.
“Daar moet ten minste tussentydse standaarde wees as ons nie die regulasies van die Europese Unie gebruik nie. Iets moet dadelik ingestel word. Jy kan nie net aan fabrieke sê: ‘Maak skoon tot zero nie.’ ”
RAMPSPOEDIG
Op dieselfde vergadering het dr. Andrew Magadlela, groepuitvoerende hoof vir dierewetenskap by die Landbounavorsingsraad (LNR), gewaarsku dat listeriose net die ore van die seekoei is wat kosveiligheid betref. Ander voedseloordraagbare mikroorganisames dreig ook om enige tyd toe te slaan.
“Ja, listeria is dalk die bakterie wat die meeste sterftes veroorsaak, maar daar is ander algemene soorte, soos salmonella, wat baie ongemak en verliese aan die ekonomie veroorsaak.
“Ons sal dit in berekening moet bring soos ons probeer om die patogene organismes te hanteer wat aangetref word in die kos wat ons eet.”
In navorsing wat die LNR in 2014 en 2016 oor patogene organismes in SuidAfrikaanse kos gedoen het, is meer as 2 000 monsters van vleis en vleisprodukte wat landwyd en by grensposte verkry is, ondersoek vir listeriabakterieë en ander voedseloordraagbare siektes.
“Dit was skokkend wat ons gevind het. Daar was listeria in feitlik elke voedselproduksieeenheid, of dit nou ’n verwerkingsaanleg, slaghuis of kettingwinkel was. Dit is daar. Dit is daar in verwerkte vleis, dit is daar in rou vleis en vleis wat eetgereed is.
“Dit word ook gevind in groente, avokado’s . . . Dit is oral.” Hy het gesê dit kan ook in vee gevind word. Dit word egter nie in groot hoeveelhede in wildsvleis gevind nie.
Die bakterieë is ook oor al die provinsies versprei. “Die punt wat ons wil maak, is dat SuidAfrika as ’n land ’n groot probleem kan hê. Ons moet saamwerk sodat ons ons kos veilig kan hou,” het hy gesê.