HERFSKOMMANDOWURM IS 'HIER OM TE BLY'
SOOS ’n huwelik sonder die opsie van ’n egskeiding waarmee almal sal moet leer saamleef. Dít is hoe me. Regina Eddy, beleid-en-skakelkoördineerder by die Amerikaanse hulporganisasie USAid, die herfskommandowurm se klaarblyklik permanente intrek in Afrika beskryf.
Eddy, wat deel van USAid se taakspan in die stryd teen die herfskommandowurm in Afrika is, het in ’n wêreldwye telenuuskonferensie gesê in net meer as ’n jaar het dié plaag na 35 lande in Afrika suid van die Sahara versprei en na raming meer as $13 miljard (R156,6 miljard) se skade aan gewasse aangerig.
“Dit hou ’n ernstige bedreiging vir voedselsekerheid, mielies as stapelvoedsel in Afrika en armoedeverligting in en kan jare se ontwikkelingswerk vernietig.”
Eddy sê daar is 30 miljoen ha mielies in Afrika. As die plaag nie bestry word nie, kan dit 25% tot 30% van die oeste vernietig. Toetse wat in Augustus verlede jaar in 12 lande in Afrika suid van die Sahara gedoen is, het reeds skade van 25% tot 50% aan oeste getoon.
NIE NET IN HERFS
Sy sê die “herfs” in die naam kan in Afrika ’n valse indruk skep. “Die naam kom uit Amerika waar die wurms veral in die herfs bedrywig is. In Afrika het hulle eintlik die ideale klimaat gekry. Hulle kan heeljaar bedrywig wees en daar is sowat 80 gewasse waarop hulle kan oorleef.”
Die taakspan probeer om met onder meer die hulp van agentskappe van die Verenigde Nasies, universiteite, navorsingsinstellings en die georganiseerde landbou ’n kombinasie van moontlike bestrydingsmaatreëls in Afrika bekend te stel. Dit wissel van chemiese en biologiese bestrydingsmaatreëls tot wisselboupraktyke en verkenningsmetodes in landerye om die plaag betyds op te spoor.
In Amerika en Brasilië word die wurms in ’n groot mate deur geneties gemodifiseerde (GM)
saad bestry omdat 85% van die mieliesaad wat gebruik word, beskerming teen die wurms bied.
Eddy sê die volgende daadwerklike stap is om ’n geïntegreerde plaagbestrydingstelsel vir elke land daar te stel wat geskik is vir plaaslike toestande.
Oor waar in Afrika suid van die Sahara die wurms die meeste voorkom, sê sy daar is nog nie genoeg data beskikbaar nie. “Dit wil wel lyk of die eerste tekens van die plaag in die oostelike en suidelike dele van Afrika voorgekom het en van daar weswaarts versprei het.
"Ná die huidige seisoen sal ons waarskynlik beter kan oordeel, maar ons kan aanvaar die plaag is hier om te bly.”