Kiwi’s op die kruin
Kiwi’s is dalk skaars in Suid-Afrika, maar oor bykans die wêreld styg die vraag na dié vrugte vinniger as die aanbod. Groot geld word nou belê om die plaaslike bedryf uit te brei, want danksy ’n goeie markgaping, aangepaste kultivars en gesonde verbouings
Bloubessies, neute, avokado’s en . . . kiwivrugte. Dís die vier kommoditeite in die vrugtewêreld wat tans teen ’n stywe pas groei, glo mnr. Roelof du Toit, van TopFruit se kiwiafdeling. “En kiwi’s het die meeste potensiaal as gevolg van die lae hoeveelhede wat tans wêreldwyd gelewer word.”
Oor die vraag – plaaslik en internasionaal – na kiwivrugte bestaan daar geen twyfel nie: Dis gewild van China tot Afrika. Danksy nuwe kultivars wat die plaaslike klimaat beter pas en ook lekkerder smaak, verbeterde produksietegnieke, gesonde plante en ’n aantreklike gaping in die mark is daar baie min wat in Suid-Afrika se pad staan om ’n gerekende kiwiproduserende land te raak.
Daarom, sê mnr. Tilis Moggee, eenheids-
bestuurder vir kiwivrugte by TopFruit in Simondium, wil die maatskappy graag die kiwibedryf in Suid-Afrika behoorlik vestig en uitbrei.
Die maatskappy, wat in intellektuele eiendomsreg vir plantmateriaal spesialiseer, het onlangs ’n aandeelhouer geword in ’n maatskappy wat ondersteunings- en bemarkingsgeleenthede aan plaaslike kiwivrugboere bied. Dis ’n nuwe veld vir TopFruit. Die blote feit dat die maatskappy die nuwe terrein betree, bewys hoe opgewonde hy is oor die toekoms van kiwiboerdery in Suid-Afrika.
KONSERWATIEWE SOMME
Roelof sê hoewel die bedryf in sy kinderskoene staan, wys die syfers daar is rede tot optimisme. “’n Konserwatiewe som wys ’n boer kan R400 000/ha verdien, maar die geleentheid is daar vir ’n veel groter inkomste.”
Volgens die webwerf FreshPlaza wissel die kiwiprys van R37/kg tot R45/kg in Europa. Wat produksie betref, behoort ’n gemiddelde opbrengs van 30 t/ha haalbaar te wees.
“Dit klop derhalwe baie ander gewasse – beslis wyndruiwe en dalk selfs bloubessies! Hier is dus geleenthede om eerder met 10 ha of 20 ha kiwi’s te boer as met 100 ha van ’n gewas wat ’n lae inkomste bied,” sê Roelof, wat betrokke is by sowat 15 kiwiproefblokke oor die hele Suid-Afrika. Hy het ook al twee chinensis.