REEKS OOR SOÖNOSES
Dié voorlaaste aflewering in ’n reeks van vyf artikels oor soönoses is geskryf deur dr. Jan H. du Preez van Pretoria, ’n veterinêre spesialis in volksgesondheid. Die laaste artikel bespreek die impak van soönotiese siektes op die mens.
Jan en sy broer, dr. Gert P. du Preez, ’n veearts en mediese dokter, het pas die boek uitgegee. Bestel dit by www.zoonoses.co.za of info@zoonoses.co.za. Dit kos R375, en sluit BTW en posgeld in.
Drie lesers kan elk ’n eksemplaar van die boek wen. ’n Vraag word by elke artikel gevra. SMS jou antwoorde aan die einde van die reeks na 34954. Die boodskap moet die volgende bevat:
jou naam en nommer van elke vraag, gevolg deur die antwoord. SMS’e kos R1,50. Die pryswenners sal uit die korrekte antwoorde getrek word. Bepalings en voorwaardes geld. Vraag 4: Watter soönose is by minstens 400 voëlsoorte geïdentifiseer?
abnormale gedragspatrone, soos hiperaktiwiteit of pika (onnatuurlike eetlus, byvoorbeeld vir grond), asook kinders wat noue kontak met klein hondjies het, loop die grootste risiko. Waar troetelhonde of -katte nie goed versorg en gereeld ontwurm word nie, is dit nie buitengewoon dat meer kinders in dieselfde omgewing viserale larwemigrasie opdoen nie.
Ná inname van die besmetlike larwe beweeg dit met die bloedstroom tot in verskeie organe waar dit die bloedstroom verlaat en in die orgaan (byvoorbeeld lewer, longe en oë) vestig. ’n Weefselreaksie ontstaan om die larwe en ’n granuloom (gewasagtige massa weens ’n chroniese ontsteking), ontwikkel.
Kinders doen meesal viserale larwemigrasie deur die inname van larwes van T. canis (spoelwurm van die hond) op. Aangesien katte hul mis begrawe, is die risiko kleiner om viserale larwemigrasie deur die inname van ’n spoelwurmlarwe op te doen.
Deur sekere rou, besmette vissoorte te eet, kan ’n mens ook viserale larwemigrasie opdoen. Die bevriesing of deeglike gaarmaak van vis sal die probleem uitskakel.
Nie-spesifiekte tekens wat kan voorkom, is koors, verlaagde eetlus, spierpyne, hoes en asma. Aantasting van die lewer, longe, oë, brein en ander organe kan lei tot ’n verskeidenheid siektetekens wat bepaal word deur die orgaan of weefsel en die graad van besmetting.
Vir voorkoming en bestryding moet goeie higiëne gehandhaaf word, soos die deeglike was van hande voor ete. Vermy kontak tussen kinders en troeteldiere se mis. Veral teeltewe moet vry van spoelwurms gehou word. Hou honde weg van speelparke of ander plekke waar kinders speel.