VARSPRODUKTEMARKTE LAAT VRAAG GROEI
VARSPRODUKTEMARKTE lewer ’n deurslaggewende bydrae om die vraag na vars produkte te laat styg en die verbruik daarvan onder verskillende maatskaplik-ekonomiese groepe te bevorder, sê mnr. Jaco Oosthuizen, uitvoerende hoof van die RSA Groep van markagente.
Hy het op die Suid-Afrikaanse Nasionale Saadorganisasie (Sansor) se jaarkongres in Pretoria gesê Suid-Afrikaanse varsproduktemarkte se gesamentlike verkope sal vanjaar die R17 miljard-kerf verbysteek. Dié markte bedien ook lankal nie meer net Suid-Afrika nie, maar ook ál die buurlande en lande so ver as Nigerië en die Kongo.
“Die mark op ons voorstoep is 1,2 miljard mense in Afrika. Net in Suid-Afrika is 56 miljoen mense, met ’n verdere 120 miljoen binne ’n afstand so ver as wat Kaapstad van Johannesburg is.
“Die kopers in daardie lande is bewus van ons. Hulle hoef nie hul eie produsente te vind nie. Hulle kan na die mark in Pretoria of Johannesburg ry en alles van enige gehalte kry wat hulle benodig. Hulle doen dit reeds elke dag,” sê hy.
Hy sê in Suid-Afrika is die informele voedselmark sowat 40% van die totale voedselmark ter waarde van sowat R404 miljard per jaar. Vars produkte is sowat 9% daarvan. “Vir die meeste van Suid-Afrika se armes bied die informele markte toegang tot bekostigbare kos.”
SNELLE GROEI
Ter illustrasie van hoe streekmarkte kan uitbrei en geleenthede vir ontwikkelende boere kan bied, het Oosthuizen verwys na ’n mark by Mooketsi wat in September 2014 begin is en een by Polokwane wat twee maande later op klein skaal begin is.
“Van dag een af het dié markte fenomenaal gegroei. Van ’n klein handjie vol kopers het Polokwane gegroei tot 8 941 aankopers en Mooketsi tot 9 995. Die twee saam het dus gemiddeld 15 000 gereelde aankopers. Die boere wat produkte lewer, het gestyg tot 292 in Polokwane en 230 in Mooketsi. Op albei markte het die maandelikse verkope die R10 miljoen-kerf verbygesteek.”