Beplan nóú jou kontantvloei
Verskeie faktore bepaal produsente se diesel- en kunsmisrekening. Suid-Afrika is ’n netto invoerder van kunsmis, en ureumpryse reageer nie so regstreeks soos dieselpryse op maandelikse internasionale prysveranderinge nie. Sorg dat jy goeie kontantvloei he
Dieselfde faktore wat ru-oliepryse beïnvloed, bepaal diesel en stikstofkunsmis se pryse in die komende produksietyd. Op kort termyn kan ruoliepryse hoog bly en ’n premie verdien weens geopolitieke risiko’s en die spanning in die Ooste. Dit blyk egter ruoliepryse kan op langer termyn ook bepaal word deur die konflik tussen Amerika en China.
Die onderliggende sentimente in die ruoliemark ondersteun hoër pryse en premies. Die toenemende spanning in Sirië en Iran het ruoliepryse oor die afgelope drie jaar tot ’n hoogtepunt laat styg. Belanghebbendes wêreldwyd het posisies op die termynmarkte ingeneem om hulself teen stygende ruoliepryse te verskans.
Dié posisies moet gesluit word, waartydens ruoliepryse kan daal en geleenthede kan skep om diesel teen goedkoper pryse aan te koop. As invoerproduk het internasionale ruoliepryse die grootste impak op Suid-Afrika se lopende rekening. As ruoliepryse styg, betaal ons meer vir dié invoer.
SAKEVERTROUE
Indien internasionale sakevertroue afneem om in Suid-Afrika besigheid te doen en kapitaal die land uitvloei, sal die vraag na die rand daal. Die rand sal verswak en die uiteinde is dat die invoer van ruolie net nóg duurder raak.
Die ewewig tussen die lopende rekening (in- en uitvoer) en die kapitaalrekening sal verswak en dit sal tot ’n swakker rand lei. In hierdie stadium het sakevertroue onder binnelandse sakelui baie verbeter en internasionale beleggers is gereed om in Suid-Afrika te belê. Onsekerheid oor politieke en beleidsrisiko ten opsigte van grondbesit voorkom ongelukkig dat internasionale beleggers voluit plaaslik belê.
RISIKO’S
Twee risiko’s kan saamval. Aan die een kant is dit die faktore (soos die finale uitkoms van die politieke stryd en die algemene verkiesing in Suid-Afrika) wat tot ’n swakker rand kan lei.
Tweedens is dit die internasionale geopolitieke stryd in die Midde-Ooste waarin ruolie vasgevang is, asook die handelsoorlog met China.
Kortliks, pres. Donald Trump meen Amerika het in die verlede té veel toegewings aan China gemaak ten koste van plaaslike produksie in sy land. as die Republikeinse beleidsverandering slaag en Amerika meer produktief raak, kan dit tot ’n sterker Amerikaanse dollar lei – met ’n swakker rand in verhouding tot die dollar.
As jy dus vir dié doel mielies opberg om jouself teen die risiko’s van hoër diesel- en kunsmispryse te verskans, doen dit dan vir daardie deel van jou kontantvloeibegroting. Benut intussen geleenthede om mielies uit te voer om die binnelandse surplus te verminder sodat dit nie onnodig druk op jou plaaslike pryse plaas nie.
MIDDE-OOSTE
Die ruolieprys het sedert 13 Februarie van $63 per vat tot ongeveer $71 per vat gestyg. Die produksie van alternatiewe energiebronne, soos skaliegas en biobrandstof, raak winsgewender by prysvlakke van $80 per vat.
Oliepryse wat te hoog is, is egter nie in belang van Opul-lidlande (die olieproduserende uitvoerlande) nie omdat dit die produksie van alternatiewe energiebronne aanwakker.
Sekere ontleders meen die sterk politieke retoriek deur Westerse moondhede en die skuif in magsbalans oor die afgelope 18 maande sal nie verder deurgevoer word met ’n groter militêre teenwoordigheid in Sirië nie.
Iran se teenwoordigheid in Sirië en aanvalle wat deur Iran van daar af op Israel en die Golanhoogland uitgevoer word, is van die redes waarom Amerika die kernverdrag met Iran verbreek en sanksies teen Iran begin instel het.
Suid-Afrika het ’n historiese verbintenis met die invoer van ruolie uit Iran. Iran was al in die verlede Suid-Afrika se grootste voorsiener van goedkoop ruolie.
Onthou, Amerika het in die verlede vereis dat ander lande sy voorbeeld moet volg met die instel van sanksies teen Iran. Dit kan probleme veroorsaak met Suid-Afrika se bestaande uitvoer na Amerika.
CHINA EN AMERIKA
Die geopolitieke konflik tussen China en Amerika is egter ’n groter bekommernis. Albei moondhede is belangrik vir die wêreldekonomie. As sake daar skeefloop, kan dit na ander lande, soos Suid-Afrika, oorspoel.
China is Suid-Afrika se grootste handelsvennoot. Trump stel dit onomwonde dat hy die handelstekort wat Amerika met China en ander handelsvennote het, wil regstel, al beteken dit invoertariewe moet daarvoor gebruik word.
Die uiteinde van die handelstryd en die oor en weer instel van tariewe kan daartoe lei dat ontwikkelende markte se ekonomieë stadiger gaan herstel. Die gevolg is dat ruoliepryse vir invoerlande duur gaan bly.
PRODUKSIEKOSTE
Produsente kan verwag dat die produksiekoste van grane, soos mielies, vir die volgende produksieseisoen kan styg. Die hoër termynmarkpryse vir lewering in Julie volgende jaar, soos dit nou is, moet hoër wees as die lewerings pryse vanjaar om kontantvloei verpligtinge volgende jaart e kan nakom.
Dit is noodsaaklik dat jy jou kontantvloei vir die volgende jaar volledig begroot. Maak seker jy weet presies watter bydrae elke bedryfstak ten opsigte van die bruto marge tot jou totale boerdery-inkomste en uitgawes lewer.
Dit is ook in belang van jou medeprodusente se winsgewendheid dat jy alle produksiekoste volledig verreken voor jy verkoopsbesluite neem. Niemand verwag van produsente om hul oes teen ’n verlies te verkoop nie.
Met die opwinding van Nampo agter die rug, moet boere klem lê op hul kontantvloei beplanning. Skakel vroegtydig met die finansiële vennote in jou boerdery. Sterkte met die voorbereidings vir volgende jaar se oes.
Mnr. Wessel Lemmer is ’n senior landbou-ekonoom by Absa-Agribesigheid in Johannesburg.
Iran was al in die verlede Suid-Afrika se grootste voorsiener van goedkoop ruolie.
BRONNE: Business Monitor International; Absa-Agribesigheid.