‘Net invoertarief kan suikerboere red’
DIE prys van suikerriet het soveel gedaal dat sommige kwekers negatiewe state aan die einde van die oestyd gehad het en die meulenaars skuld, sê mnr. Siyaboga Madlala, voorsitter van die South African Farmers Development Association (Safda).
Om in te gryp met onder meer die invoertarief wat plaaslike suikerrietkwekers op hul knieë dwing, het die Departement van Handel en Nywerheid besluit om ’n taakspan vir die suikerwaardeketting te stig. Die Regering, die private sektor, kleinhandelaars, die Suid-Afrikaanse Suikervereniging (SASV), kleinboere, die drankbedryf, en ander belanghebbendes is deel van die taakspan wat oplossings op kort, medium- en lang termyn vir die suikerbedryf moet vind.
Mnr. Suresh Naidoo, voorsitter van die SASV, sê die grootste bedreiging vir die bedryf is die toename van diepsee-suikerinvoer, wat ’n toppunt van sowat 500 000 ton in 2017-’18 bereik het. Hierdie invoer het plaaslik geproduseerde suiker op die bedrukte wêreldwye mark verplaas.
RED PLAASLIKE SUIKERBEDRYF
Madlala sê die prys waarteen die bedryf die suiker moet verkoop, is laer as die produksiekoste, want goedkoop suiker word ingevoer. Die plaaslike bedryf het sy prys verlaag om sy aandeel op die plaaslike mark te behou, wat beteken hy bestee nou meer om die suiker te lewer as waarteen dit verkoop word.
“Boere kry state wat negatiewe saldo’s toon, wat beteken hulle skuld die meulenaar geld nadat hulle die suikerriet gelewer en aan die meulenaar verkoop het.
“Ons stort dus basies die suiker in ’n poging om die invoervlakke te verminder, maar dit is onvolhoubaar. Ons kan dit net ’n paar maande lank doen, maar dit is reeds ’n groot slag vir boere, want hulle kan nie hul werkers betaal of volhoubaar wees as dinge op hierdie trant voortgaan nie. Ons het dringende ingryping nodig, soos dat die tarief hersien word tot op ’n vlak waar dit die invoer beperk wat met ’n verwronge prys die land binnekom.”
Madlala het ’n beroep op verbruikers gedoen om seker te maak hulle koop Suid-Afrikaans vervaardigde suiker om die bedryf van ondergang te red.
Alle hoop is nou gevestig op Kommissie vir Internasionale Handelsadministrasie (Itac) om behoorlike tariefbeskerming vir die bedryf aan die Minister van Finansies voor te stel.
“Ons kan net wag en hoop dat Itac vir ons ’n tarief op die regte vlak sal gee. Dit is ’n gepolariseerde omgewing. Invoerders besef nie hoe nadelig hulle die landelike ekonomie in KwaZulu-Natal en Mpumalanga beïnvloed nie.”
Net in KwaZulu-Natal kan 15 dorpe ondergaan tensy ’n geskikte tarief ingestel word. Verskeie ondernemings wat onder meer bande verskaf, en werkswinkels waar trekkers herstel word, moes reeds hul deure sluit. “Die invoer van suiker vernietig werksgeleenthede,” sê Madlala.