SA moet vir Afrika die pad aandui

SUID-AFRIKA het die beste kans om transformasie in die landbou te laat werk. As SuidAfrika dit nie regkry nie, gaan dit ook nie in die res van Afrika gebeur nie, sê dr. Theo de Jager, voorsitter van die Wêreldboereorganisasie.

Hy het op Aartappels SA se transformasiesimposium in Pretoria gesê om die landbou in Afrika tot sy reg te laat kom, is modernisering, meganisering en kommersialisering noodsaaklik. “Al die beperkinge waarmee lande in die res van Afrika sit, is reeds in SuidAfrika oorkom of dit is besig om te gebeur,” sê De Jager, wat die afgelope vier jaar 44 lande in Afrika besoek het.

Hy sê elke generasie het sy eie oorlog wat hy nie durf oordra aan sy kinders nie omdat hulle hul eie stryd sal hê.

“Die oorlog waarmee ons generasie op die hele vasteland sit, is een teen armoede en hongersnood. Dit help ook nie om dit net in SuidAfrika te wen nie, want dan sal die res van Afrika se mense hierheen stroom,” sê hy.

ONDERBENUT

Hy het gesê die slagveld vir hierdie oorlog is 46% van die wêreld se onderbenutte grond en 81% van die wêreld se onderbenutte grondwater.

“Daarby het Afrika die beste gemiddelde klimaat. Die vasteland het alles wat geld nie kan koop nie. Nogtans is die onderlinge handel op die vasteland minder as 3%.”

Hy meen geen bedryf kan vinniger welvaart skep as die landbou nie. Wat kortkom, is waardekettings, finansiering, tegnologie en kundigheid, wat deur beleggings verkry kan word. Leemtes wat Afrika moet oorkom, is gebrekkige finansiering, politieke risiko’s, gebrekkige infrastruktuur, ’n gebrek aan markte, grootskaalse korrupsie, grondgrype en ’n siening dat die landbou net ’n leefstyl is en nie ’n sakeonderneming nie.

“Die keersy is dat Afrika nog nooit so gereed was vir ’n landbourevolusie as nou nie. Ek is opgewonde oor wat alles ontsluit kan word deur programme, soos Nepad. Daarby het selfone ’n drastiese verbetering in kommunikasie teweeg gebring. Boere kan maklik met mekaar praat oor grense heen.”

SKEP WELVAART

Hy sê jong mense het ook besef dat daar geld te make is in die landbou. “Daar is ’n siening dat die landbou nie sexy vir die jong mense is nie, maar ek kan julle verseker niks is so sexy soos winsgewendheid nie.”

De Jager glo ook nie in kleinskaalse boerderye nie. Hy sê dit is net ’n armoedelokval.

“Die enigste mense wat uit kleinskaalse boerderye geld maak, is die mense wat boeke daaroor skryf. Daar is net een manier om uit armoede te ontsnap en dit is om welvaart te skep. Daar moet ’n winsmotief en ’n strewe wees om die boerdery te laat groei as ’n sakeonderneming.

“Koöperasies kan ’n towerstaf in die hande van kleinboere wees. Saam kan hulle meer bereik omdat hulle die skaalvoordele kan benut, maar groei en vooruitgang moet die hele tyd die motief wees.”

‘Kleinskaalse boerderye is net ’n armoedelokval.’