Bestuur reproduksie met slim stelstel
Elektroniese, gerekenariseerde waarneming is van groot waarde vir melkboere wat daarop gesteld is om elke koei in sy kudde op die regte tyd weer dragtig te kry. Mnr. Johan Strydom van Lichtenburg wys hoe so ’n stelsel hom help om sy koeie beter te bestuur
In die melkbedryf is tegnologie wat help met melkaantekeninge, hittewaarneming en allerlei produksiesyfers die afgelope dekade of wat ’n gewilde opsie vir boere wat groot kuddes het en presisieboerdery wil toepas.
Op Wolvenfontein buite Lichtenburg bedryf mnr. Johan Strydom ’n melkery. Hy gebruik die Nederlandse melkerybestuurprogram CowManager. Dit vergemaklik die bestuur van sy kudde en melkproduksie – ’n waardevolle voordeel as hy aan ’n melkkontrak gebonde is.
Die melkkudde bestaan gewoonlik uit 450 tot 500 koeie. Na gelang van die seisoen lewer die kudde 13 000 liter tot 13 500 liter melk per dag. Die topgroep se stalgemiddelde staan tans op sowat 43 liter melk per dag per koei, terwyl die totale melkkud- de se stalgemiddelde sowat 30 liter melk is.
DATA EN KOSTE
Beter bestuur wat op data staatmaak, gee koeie die kans om hul potensiaal te bereik. Té dikwels word koeie met goeie genetiese eienskappe uitgeskot omdat hul tussenkalfperiode te lank is. Dié koeie is soms “skuldig” daaraan dat hulle snags op hitte kom en dat die optimale tydperk vir kunsmatige inseminasie verby is wanneer sy eindelik aan die beurt kom. Swak of selfs geen teken dat sy op hitte is, hou dikwels verband met eksterne faktore, soos hittestres of personeel wat nie opgelet het dat haar reproduksiesiklus aangebreek het nie. Stelsels, soos CowManager en ander op die mark, help om dié kwessies te bestuur.
“Met ’n totale kudde van sowat 1 200 koeie kan ’n mens nie bekostig om koeie te voer wat nie dragtig word nie. Danksy beter hittewaarneming, die elektroniese boodskapstelsel en outomatiese uitkeerhekke is daar bitter min koeie wat ‘oorslaan’. Só kan ons net die werklike onderpresteerders uitskot en die goeie teelmateriaal behou,” sê hy.
Doeltreffendheid en presisiebestuur is vir Johan noodsaaklik om sy boerdery se melkkudde winsgewend te hou.
“Ja, dit is is ’n duur stelsel. Dit werk uit op sowat R1 000 per koei. Maar as jy moet meet hoeveel jy sou verloor aan melkproduksie, voerkoste en ander onderhoud- en arbeidskoste, is dit die moeite werd. Benewens die beter vrugbaarheid wat dié bestuurstelsel in die kudde moontlik maak, kan ons siek koeie vinnig identifiseer en behandel.”