Afrikanerras noodsaaklik in kruisteelt
Die Afrikaner se unieke eienskappe in kruisteling en die ontwikkeling van alternatiewe produksiestelsels moet meer aandag geniet sodat die huidige produksievlakke te midde van dreigende klimaatsveranderinge gehandhaaf en uitgebrei kan word.
In kommersiële boerderytoestande kan ’n beesboer met terminale kruisteling met kleiner koeie die uitset van sy vleisbeesboerdery verhoog. Dit kan gebeur selfs ondanks middelmatige bestuursvlakke, ongunstige toestande en betreklik lae vlakke van voeding.
Dit word toegeskryf aan die toename in doeltreffendheid van produksie danksy die laer inname en onderhoudsbehoeftes van kleiner koeie. Vir die opkomende boer is dit nóg belangriker.
In teenstelling met rotasiekruising plaas terminale kruisteling geen bykomende las op bestuurspraktyke nie. Dit behels slegs dat die bulle van die vader- en moederlynrasse in die verlangde proporsie met die koeie gepaar moet word.
Die koeie wat met die verskillende bulrasse gepaar word, kan in die teeltyd selfs as een kudde bestuur word. Alle kruisnageslag en die raseg geteelde bulnageslag moet egter geslag word.
MOEDERLYNE
Belangrike eienskappe vir moederlyne is daardie eienskappe wat met reproduksie en koeionderhoud geassosieer word. Sulke vroulike diere moet aangepas en gehard wees, lae onderhoud vereis (klein in grootte), maklik kalf, gemidIn delde melkproduksie lewer en ’n lang reproduktiewe lewe hê.
Die voordele van terminale kruisteling lê nie in die hoër groeitempo’s as sodanig nie. Dit hang af van die mate waarin die gewig van die slagdiere toeneem, relatief tot die gewig van die moeder of teeldier.
Terminale kruisteling kan ook maklik en vinnig aanpas by die heersende prysmarges of markbehoeftes deurdat die boer slegs die tipe vaderras wat hy gebruik, moet verander namate die behoeftes verander, terwyl hy die koeikudde altyd dieselfde hou.
die geval van rasegte teling of rotasiekruising moet die boer die rastipe van die koeikudde ook elke keer verander wanneer daar ’n verandering in die prysmarge of markbehoeftes is. Indien die mark byvoorbeeld later ryp diere verkies, kan Afrikanerkoeie met Europese rasse, soos die Simmentaler en Charolais, gepaar word. Wanneer die mark vroeër ryp diere verkies, kan die Afrikanerkoeie bloot met Britse rasse, soos die Angus, gepaar word.
VEELSYDIGE RAS
Indien die mark om die een of ander rede veld- of ekstensief geproduseerde vleis verkies, kan die boer die Afrikaner in sy rasegte vorm gebruik om in só ’n markbehoefte te voorsien. Die Afrikaner is dus ’n baie veelsydige ras wat gebruik kan word om ’n wye verskeidenheid markbehoeftes te bevredig.
Die propagering van kruisteling word dikwels as ’n bedreiging vir die voortbestaan van die moederras gesien. Sinvolle kruisteling kan egter die behoud van baie van Suid-Afrika se inheemse rasse wees. Dié rasse is ideale moederlyne vir kruisteling danksy hul aangepastheid.
Die nuwe kruisteeltprojek, wat by die Vaalharts-landbounavorsingstasie met die samewerking van die NoordKaapse departement van landbou, grondhervorming en landelike ontwikkeling gedoen word, sal waardevolle inligting oplewer.
Vleisgehalte word belangriker omdat verbruikers wêreldwyd toenemend op vleis van hoë gehalte aandring.
Sekere rasse het dan ook sagter vleis as ander. Gelukkig het die Sanga-beeste van SuiderAfrika almal baie sagte vleis, waarvan die Afrikaner die laagste snyweerstand het.
Dr. Pieter de Kock is voorsitter van die Afrikanerbeestelersgenootskap.
Die Afrikaner is ’n baie veelsydige ras wat gebruik kan word om verskeie markbehoeftes te bevredig.