Brahmantelers deel suksesverhale

Hope sukses word behaal deur Suid-Afrikaanse telers wat aan die vleisbeesgenomikaprojek (VGP) deelneem. Mnr. Sietze Smit, rasdirekteur van die Brahman-telersgenootskap, skryf hier oor ’n paar. STEFAN COETZEE

Mnr. Stefan Coetzee boer op die plaas Welverdient, Carletonville, met sy Coetzrand Brahmanstoetery. Sy omgewing word gekenmerk deur oop grasveld wat uit rooigras en ander minder smaaklike grassoorte bestaan.

Hy het reeds goeie resultate behaal met sy deelname aan die projek om netto voerinname te meet met bulle wat hy na die Irene-bultoetssentrum gestuur het. In die afrondingsfase van die groeitoets het sommige van sy bulle goed gepresteer deurdat hulle besonder vinnig markgereed was.

Hy beskou die projek as ’n kans om sy kudde aan ander deelnemende kuddes te meet en om deur koppeling ’n goeie bul te identifiseer wat in sy kudde as stoetvaar ’n bydrae sal lewer.

MILES DICKE

Mnr. Miles Dicke boer in twee uiteenlopende distrikte met die Dicke Brahmankudde, naamlik by Haga-Haga in die Oos-Kaap wat deur hoë reënval en goeie drakrag gekenmerk word, en by Modjadjiskloof in die noorde van Limpopo wat minder reën kry.

Die kudde bestaan uit rooi en wit Brahmane en is oor dekades deur die Dicke-familie opgebou.

Mnr. Theo Dicke, Miles se pa, was die stigter van die welbekende Dicke Brahmankudde. Hy is ’n spesialisteler en internasionale kenner van Brahmane.

Deelname aan die VGP wil koppeling met ander vooraanstaande kuddes bewerkstellig en nuwe variasie gebruik om seleksie te bevorder, veral in sekere

eienskappe, soos voeromsetting en verhoogde vrugbaarheid.

SAKKIE EN DANIE HAASBROEK

Hierdie pa en seun se stoetery Boshoek Brahmane is by Vryburg in die Molopo-streek geleë. Dit is ’n taai, maar goeie beesstreek langs die grens met Botswana. Die veldtipe is tipies Molopo-streek met gemengde soetgrassoorte. Die stoetery is reeds jare lank bekend om die hoë gehalte bulle wat dit aan die kommersiële sektor in die Noord-Kaap en Botswana verkoop. ’n Suksesvolle produksieveiling vind elke jaar plaas.

Die identifisering van produktiewer teelbulle uit hoogs vrugbare moederlyne is ’n voorrangsaak in sy deelname aan die VGP. Die stoetery se bulle presteer goed. Die uitslagpersentasie van bulle in die karkas-evalueringstadium was van die hoogste in die groep.

Sakkie en Danie gebruik al geruime tyd kunsmatige inseminasie (KI) om die variasie in die teelkudde te behou en ander teelmateriaal te beproef. Dit het goeie resultate opgelewer en in 2015 is een van die kudde se jong bulle gekies om die Brahmanras in die nasionale vleisbeesprestasietoets op die Jakaranda Landbouskou (voorheen Pretoriaskou) te verteenwoordig.

JAN LAMPRECHT (LAMPRECHT BOERDERYTRUST)

Mnr. Jan Lamprecht boer by Kuruman. Sy Lamba-kudde is opgebou deur goeie koeilyne en stoetbulle by vooraanstaande telers te koop.

Lamprecht gee veral aandag aan die Sugarland-bloedlyn met byvoegings uit twee kuddes in Limpopo, naamlik die welbekende kudde van Matsulan en dié van Gerdia, wat in die laat 1990’s ’n impak in die wit Brahman se genetiese vordering gemaak het.

Bykans 40 van sy bulle het reeds aan die toets vir residuele voerinname deelgeneem. Die uitslagpersentasie van sy bulle wat ná die afrondingsfase geslag is, was uitstekend. Jan kyk veral na die groeipotensiaal van toekomstige stoetbulle om die volgende geslag te produseer.

THYS MEYER

Mnr. Thys Meyer se Lovedale-kudde loop by Lindley in die Oos-Vrystaat, ’n omgewing wat deur koue winters en matige somers gekenmerk word. Hy verteenwoordig die LRF-rasse in die VGP-konsortium.

Die boerdery bestaan uit ’n wit en rooi kudde en bied jaarliks in Julie ’n produksieveiling op die plaas aan.

Meyer gebruik KI as ’n alternatiewe, genetiese bron om variasie in die kudde te behou. ’n Aantal kalwers is verwek met semen wat as deel van die koppelingsprogram van Australië af ingevoer en aan ál die VGP-deelnemers beskikbaar gestel is.

WAYNE PORTER

Mnr. Wayne Porter van Tarkastad se Brahmankudde Tarka is een van die oudste kuddes in Suider-Afrika wat afstam van die bekende, historiese Bilses- en Sisal-kudde wat in die 1970’s in die noorde van Limpopo by Mooketsi en Rubbervale bestaan het. Hy het deur streng seleksie en klem op ekonomiese eienskappe ’n kudde van hoë gehalte deur lynteling ontwikkel.

Die Tarka-kudde is bekend as die verskaffer van puik teelmateriaal aan ander stoetkuddes in Suid-Afrika en buurstate.

Porter ondersteun die Brahmangenootskap se prestasietoetsstelsel Breedplan, maar is ook optimisties oor die genetiese verbetering wat deur die VGP verkry sal word.