Gesloer met Tzaneendam wurg boere
BOERE by Tzaneen sit met hul hande in die hare. Die Tzaneendam, waaruit die meeste boere in die Letabavallei hul gewasse besproei, is skaars 29% vol. Hul waterkwotas is tot 50% besnoei en die somerreën bly weg. Die gebied is bekend om sitrus en subtropiese gewasse, soos avokado’s, piesangs, lietsjies en makadamianeute. Baie boere verbou ook groente.
Mnr. Pieter Vorster, voorsitter van Agri Letaba, sê die situasie word vererger deur die Departement van Water en Sanitasie se onvermoë of onwilligheid om die bouwerk aan die damwal af te handel. Terwyl die werk sloer, word die watervlak onder 60% gehou ter wille van die werkers se veiligheid.
Vorster sê daar loop dus nou duisende liter water tydens die reëntyd weg. Boere dra in tye soos nou die gevolge van die water wat nie opgevang is nie.
In 2016 is ’n kontrakteur aangestel om die werk van die eerste fase te doen. Nadat dié kontrakteur, Blackhead, die oorloop van die dam ter voorbereiding vir die nuwe bouwerk met drie meter verlaag het, is halt geroep.
Eers is gesê ander kontrakteurs moet nou ook die geleentheid kry om vir die opbou van die wal te tender, maar Vorster sê die besproeiingsraad het onlangs gehoor mnr. Gugile Nkwinti, Minister van Waterwese, wil ingryp. Hy beoog om die departement se eie mense te gebruik om die werk gedoen te kry.
“Dit is nou twee reëntye wat verbygegaan het terwyl die damwalprojek sloer. Ons gaan waarskynlik ’n derde seisoen se reën ook nie ten volle kan opvang nie,” sê Vorster. “As dit nou begin reën, sal hulle eers weer volgende April aan die wal kan werk.”
Die Departement van Water en Sanitasie het nie op versoeke om kommentaar gereageer nie.