KIWI’S OP DIE KRUIN
Danksy beter aangepaste kultivars en goeie markgeleenthede wêreldwyd brei die plaaslike kiwibedryf stadig maar seker uit.
Kiwi’s is gewild in van China tot Amerika, maar in Suid-Afrika word tans nog net sowat 100 ha groen en 100 ha geel kiwi’s verbou. Daar is egter geleenthede vir die land om ’n gerekende kiwiprodusent te raak, daarom wil maatskappye soos TopFruit die bedryf behoorlik vestig en uitbrei.
Volgens mnr. Roelof du Toit van TopFruit se kiwi-afdeling wat betrokke is by 15 proefblokke reg oor die land, kan ’n boer konserwatief gesproke R400 000/ha verdien. Tans word die meeste kiwivrugte in Limpopo verbou, meestal die ou Hayward-kultivar. Maar groot beleggings word gemaak om geelvleiskiwikultivars aan te plant – veral om voordeel te trek uit die markgaping wat tussen Februarie en Maart bestaan, voor die Nieu-Seelandse seisoen begin.
“Daar is geleenthede om vir die Noordelike Halfrond se afseisoen te lewer, maar ook vir die Suidelike Halfrond, waar meer as 90% van die kiwi’s nog ingevoer word,” sê mnr. Tilis Mogee van TopFruit.
Roelof voorspel dat Afrika, Europa, Maleisië, Singapoer en Hongkong Suid-Afrika se grootste markte gaan wees.
“Ons seisoen is vroeër as Nieu-Seeland s’n. Ons sal hulle dus in die Asiese markte voorspring en ons is nader aan Europa as Nieu-Seeland, wat ook in ons guns tel.”
Hayward is ’n groen vrug met ’n suurderige smaak, wat sowat 600 tot 800 koue-eenhede nodig het. Die nuwe generasie kiwi’s het egter ’n beter smaak en houvermoë, en kan in ’n wyer verskeidenheid klimaatstreke geplant word omdat dit ’n laer kouebehoefte het.
TopFruit het die plaaslike lisensie om Dori, ’n Italiaanse kultivar met geel vleis en ’n soet smaak, te versprei. Dit vereis slegs 400-600 koue-eenhede. Hulle toets ook Red Sun 1, ’n rooivleiskiwi uit China.
Kiwivrugte is uiters klimaatsgebonde, daarom moet boere seker maak hulle soek die regte gebiede en kultivars uit. Kiwi’s vereis hoë humiditeit, koeler somers, genoeg koue-eenhede en goed gedreineerde grond met ’n pH-waarde van 5,8 tot 6,5. Data-ontledings toon gebiede waar dit die beste gaan aard, is Magoebaskloof, Waboomskraal, Nelspruit, Witrivier, Langkloof, Swellendam, Rawsonville en Elgin.