VLEIS GEE NOG ’N OES
In die ooste bly mnr. Izak Dreyer van die plaas Skulpspruit by Ascent buite Vrede in die Vrystaat die vlagdraer van herlewingslandbou. Vanjaar het sy statistieke weer bewys hoe die gebruik van dekgewasse en vee groot voordele vir sy kontantsaaiery ingehou het (LBW, 7 September). Nie net bou hy die vrugbaarheid van sy grond en besnoei só insette nie, maar sy vee besorg hom ook ’n ekstra bron van inkomste en verskans só sy blootstelling aan riskante gewasproduksie. Nou reeds halfpad deur die eerste vyfjaarsiklus, was sy pogings tot dusver nog net suksesvol. Sy stelsel lyk só: Jaar 1: Mielies en winterdekgewasse. Jaar 2: Mielies en winterdekgewasse. Jaar 3: Sojabone en winterdekgewasse. Jaar 4: Somer- en winterdekgewasse. Jaar 5: Sojabone en winterdekgewasse. Tot dusver is die wins wat Izak uit drukbeweiding van winterdekgewasse maak, gelykstaande aan die inkomste van ’n kontantgewas. Met kalwers wat 70 kg per kalf aangesit het, is 170 kg vleis per hektaar geproduseer, met ’n skoon wins van R4 300 per hektaar, al gee Izak toe dat hulle nie noodwendig elke jaar in April die reën sal kry om winterdekgewasse suksesvol op droëland te vestig nie.
Die somerdekgewasmengsel is ook onder
ultrahoëdruk bewei met ’n gemiddelde groei per kalf van 800 g per dag, met 67 kg per kalf oor 84 dae. Met 5,8 kalwers per hektaar is daar dus 389 kg vleis per hektaar geproduseer, met ’n inkomste van R8 000 per hektaar. Om dit te ewenaar teen die heersende mieliepryse toe, moes Izak op droëland 10,5 ton per hektaar stroop, ondanks ’n gemiddelde langtermynopbrengs van net onder 6 ton per hektaar. Maar daar was ander voordele ook.
Lande wat konvensioneel bewerk is, was teen die reëntyd, soos die winterdekgewaslande, ook kurkdroog. Daardie lande waarop geenbewerking met dekgewasse gedoen is, kon danksy die beter praktyke en beter vogindringing baie vinnig die 40 mm reën opneem wat net in een bui geval het. Op die konvensionele lande het dit eenvoudig afgeloop. Izak se statistieke wys ook dat net een jaar se somerdekgewasse sy lande wat tradisioneel ondergemiddelde mielie-opbrengste gelewer het, tot ’n gemiddelde vlak verhoog het. Hy skryf die verbetering toe aan die toevoeging van organiese materiaal in die grond.