KOOLSTOF BLY ’N STRYD

In die droë weste wys mnr. George Steyn van die plaas Humanskraal by Ottosdal in Noordwes dat dekgewasse en die breër toepassing van herlewingslandbou ook in daardie wêreld se wisselvallige klimaat groot impak kan maak (LBW, 14 Desember).

’n Dekgewasproef is in 2013 die eerste keer op een van sy eertyds konvensionele

saailande geplant, vir die eerste keer met geenbewerkingtoerusting.

Sy reënval in die 2014-’15-seisoen was soortgelyk aan die neerslag-totaal van die 2017-’18-seisoen, maar die groot verskil was in opbrengste: 7,8 ton/ha in die jongste oes vergeleke met ’n skamele 750 kg/ha in 2014-’15.

Mnr. Gerrie Trytsman, onafhanklike navorser wat die uitgebreide herlewingslandbou-proewe op Ottosdal-plase vir hul plaaslike geenbewerkingklub behartig, meen verspreiding van reënval oor die twee seisoene kon ’n rol gespeel het, maar dit verklaar nie alleenlik dié groot verskil in opbrengs nie.

George skryf sy sukses toe aan die drastiese opbou van organiese materiaal in sy grond deur die plant van dekgewasse en die ultrahoëdrukbeweiding van sowel die winter- en somerdekgewasse met beeste.

Wetenskaplike navorsing elders het ook al bewys dat ten minste 1,1% tot 1,5% organiese koolstof in die wortelsone nodig is vir mikro-organismes om vrylik genoeg voedingstowwe te begin vrystel om ’n behoorlike oes te produseer, asook om waterverbruikdoeltreffendheid bokant 20 kg graan per mm reën te kry.

Proefresultate op Humanskraal wys dat ’n verhoging van 1% tot 3% organiese materiaal in die sanderige leemgrond van Noordwes die waterhouvermoë van die grond kan verdubbel, terwyl die invloed wat die opbou van organiese materiaal op plantbeskikbare vog het, in sanderige grond proporsioneel baie groter as in kleigrond is.

Die opbou van organiese materiaal in George se sanderige gronde bly ’n groot probleem. Die hoogste organiese materiaalinhoud het op 2,4% gestaan op ’n land waarop lablab (dolicho’s) en babala mekaar opgevolg het. Die afgelope twee jaar het die organiese inhoud van die grond op dié land amper verdubbel, vanaf 1,3% tot die 2,4%.