Pasop vir politieke inmenging by werkers & Minimum loon
‘Die politieke partye bly agter die skerms tot die onrus groot genoeg is om baie aandag te trek.’
LIMPOPO LANDBOU het sy lede, sowel as ander boere in die land, afgeraai om met politieke partye en hul verteenwoordigers oor arbeidskwessies in die landbou te onderhandel.
Die organisasie rig die waarskuwing na aanleiding van voorvalle waar politici, wat sê hulle is verteenwoordigers van partye soos die ANC en die EFF, afsprake in die werkplek wil maak.
Mnr. Leon Borcherds, voorsitter van Limpopo Landbou, sê dié versoeke kom gewoonlik in spitspluk en paktye op groot uitvoerplase.
Hy meen enkele werknemers word as aanhitsers gewerf, en die partye gee voor die werkers verkies dat politieke partye, en nie arbeidsverteenwoordigers nie, hul kwessies met die werknemers moet opneem.
Mnr. Piet Engelbrecht, ondervoorsitter, sê hulle merk dieselfde patroon by ander bedrywe elders in die land waar spitspluk en paktye voorkom, soos die tafeldruifbedryf in die NoordKaap en nou ook druifpluktyd in die WesKaap.
“Boere word aangeraai om nie met politieke partye in gesprek te tree nie. Arbeidskwessies moet op ’n menslikehulpbronvlak hanteer word, en veiligheidskwessies deur die normale veiligheidstrukture.”
‘BLY APOLITIES’
Borcherds sê volgens hul ondervinding in Limpopo is van die mense opportuniste wat sonder die goedkeuring van enige party optree, en ander is gesoute politieke kaders.
“Die politieke partye bly agter die skerms tot die onrus groot genoeg is om baie aandag te trek. Dan tree die partye toe met toesprake wat gelaai is met valse aantygings teen die werkgewers.”
Hy meen dit word gedoen met die oog op politieke gewin by die 2019stembus. Daar is ook eise om vryelik toegang tot plase te kry vir “kiesersopleiding”. Borcherds wys egter daarop dat dit die taak van die Onafhanklike Verkiesingskommissie en nie politieke partye is nie.
Limpopo Landbou se raad aan boere is om alle oproepe en navrae vriendelik en saaklik te hanteer, maar om te weier om oor arbeidsake te praat. Die landbou moet apolities bly.
Borcherds sê boere moet strukture vir interne grieweprosedure hê en met hul werkers praat.
“Wanneer boere die eerste tekens waarneem van groeiende ontevredenheid onder werkers wat nie verder intern hanteer kan word nie, moet hulle dadelik die hulp inroep van die afdeling vir onderhandeling en dispuutarbitrasie wat by die plaaslike Kommissie vir Versoening, Bemiddeling en Arbitrasie bestaan.”
PRESEDENT
Borcherds sê veiligheidstrukture, gebeurlikheids en aksieplanne moet saam met die plaaslike polisiediens opgestel word en alle boere moet weet wie om te skakel in geval van nood.
Hy beklemtoon sodra een werkgewer, om watter rede ook al, besluit om met ’n politieke party te onderhandel, skep dit ’n presedent vir ander boere in die omgewing en selfs elders in die land. “Boere, landbouunies, privaat sekuriteitsmaatskappye en die SA Polisiediens moet gesonde kommunikasie skep en handhaaf om sulke situasies doeltreffend te kan hanteer. Landboustrukture speel ’n groot rol in dié verband. Daarom moet landbouleiers hulle vergewis van veiligheidsake, arbeidsake, plaasprotokol en die regte van politieke partye voor en gedurende verkiesings.”
In SuidAfrika word die landbou grootliks misbruik vir politiekery, wat beteken plaasveiligheid en arbeidsharmonie ly onder die opportunistiese optrede van desperate politici, sê Borcherds.
Limpopo Landbou doen ’n beroep op politieke partye om hul strukture en leiers in toom te hou. Dit is onaanvaarbaar dat hulle die klimaat vir vergrype skep, en dan onskuldig pleit en enkelinge blameer nadat die skade reeds gedoen is. “Politici behoort deel van die oplossing te wees – nie die probleem nie.”