Koolstofbelasting moontlik in Junie van krag

DIE landbousektor sal vrygestel word van die eerste siklus van die koolstofbelastingwet, wat moontlik vanjaar nog goedgekeur sal word.

Werk aan die wetgewing het reeds in 2006 begin, en die Tesourie hoop dat dit vanaf 1 Junie vanjaar in werking sal tree. Die wetgewing is tans by die staande komitee op finansies, wat die finale weergawe moet aanvaar voordat dit na pres. Cyril Ramaphosa vir goedkeuring gestuur word. Die komitee het reeds aangedui hy beoog om op sy eerste sitting, na die heropening van die Parlement op 7 Februarie, oor die wetgewing te stem.

Die Regering sien die wetgewing as ’n fundamentele deel van die stelsel om regeringsbeleid oor klimaatsverandering toe te pas.

Die wet gee uitvoering aan die beginsel dat die besoedelaar vir sy oormatige koolstofvrystellings moet betaal. Indien die wetgewing betyds onderteken word, sal die eerste siklus strek van 1 June 2019 tot 31 Desember 2022. Die tweede siklus, waarby die landbou en bosbou ingesluit sal word, sal strek van 2023 tot 2030.

Suid-Afrika is ’n ondertekenaar van die Parys-ooreenkoms om klimaatsverandering teen te werk. ’n Wetsontwerp oor klimaatsverandering het verlede jaar die lig gesien, maar moet nog by die Parlement ingedien word.

IMPAK OP LANDBOU

Hoewel die koolstofbelastingwet

vir eers nie op die primêre landbou betrekking sal hê nie, sal dit nie sonder impak wees nie.

Mnr. Theo Boshoff, bestuurder van regsintelligensie by Agbiz, verduidelik ’n onderneming is tans reeds aanspreeklik vir koolstofbelasting wanneer hy sy kweekhuisgasvrystellings aan die Departement van Omgewingsake moet aanmeld ingevolge die Wet op Nasionale Omgewingsbestuur: Luggehalte (Wet 39 van 2004). Die regulasies van die wet skryf ’n plafon voor en indien die plafon verbygesteek word, moet dit aangemeld word.

Dié verslagdoening sal dan later gebruik word as die basis vir die betaling.

Hy verduidelik dat die idee is om koolstofbelasting in vyfjaarsiklusse te evalueer, met ’n verhoging van verbruikersprysindeks plus 2%.

Die sekondêre landbou (landbou-ondernemings) is egter nie vrygestel nie. Dit sal dus afhang

of ’n landbou-onderneming se nywerheidsprosesse sy kweekhuisgasvrystellings oor die plafon druk waarvolgens hulle moet verslag doen en uiteindelik belasting betaal.

AANSLAANEFFEK

Die belasting vir landbou-ondernemings wat geraak word sal volgens Boshoff die primêre landbou só raak: Die belasting gaan gehef word op diesel en kragopwekking, dus sal die koste daarvan waarskynlik na die verbruiker oorgedra word; Die prys van krag en diesel gaan styg, wat beteken dat die insetkoste van die primêre landbou sal styg. Die kernprobleem om koolstofbelasting direk op landbou te hef, is hoe ’n mens dit meet. Indien besluit word om oor vyf jaar dit wel direk te hef, sal die metingsprobleem eers opgelos moet word.