Goeie reën vir wintergebied?
‘Indien die ontwikkeling voortduur of in die komende maande sterker word, sal dit gunstig wees vir . . . die winterreëngebied.’
LANGTERMYNNEIGINGS dui daarop dat die winterreëngebied van Suid-Afrika steeds in ’n droë siklus is, hoewel goeie reën die vorige winter geval het. Dié siklus kan nog ’n paar jaar voortduur, sê mnr. Johan van den Berg, klimatoloog by Santam Landbou.
Die Wes-Kaap is naas die Noord-Kaap die droogste provinsie in Suid-Afrika, met ’n gemiddelde reënval van sowat 365 mm per jaar.
Die Wes-Kaap se reënval is ook baie wisselvallig, met redelike lang siklusse van ondergemiddelde reënval wat al aangeteken is, soos vanaf 1967 tot 1973, 1997 tot 2006 en die huidige droogte sedert 2014.
Verder wil dit voorkom of die winterreëngebied meer onderhewig is aan die uitwerking van klimaatsverandering. Ontledings van reënvalsyfers dui op ’n afname in reënval oor die afgelope 60 jaar.
Die huidige somer word gekenmerk deur uitermatige weergebeurtenisse oor groot dele van Suider-Afrika, wat insluit droogte, oorstromings, hittegolwe, die ergste haelstorms in dekades, reën in die Namibwoestyn en droogte in KwaZulu-Natal wat veronderstel is om een van die “natste” provinsies te wees, sê Van den Berg. “Dis een van die moeilikste seisoene ten opsigte van voorspellings.”
EL NIÑO
Weermodelle dui daarop dat El Niño-neigings steeds teenwoordig is, met ’n kans dat die stelsel weer voor die winter kan ontwikkel.
Volgens die Australiese buro vir meteorologie dui die Enso (El Niño Suidelike Ossillasie)indeks tans neutrale waardes ten opsigte van El Niño aan, maar die buro dui El Niño-waakstatus aan. Daarvolgens bestaan ’n 50%-kans dat ’n El Niño-stelsel in die komende herfs of die winter kan ontwikkel.
“Indien die ontwikkeling voortduur of in die komende maande sterker word, sal dit gunstig wees vir reën vir die winterreëngebied, veral in die eerste deel van die winter.”
Volgens Van den Berg was die Niño-gebiede teen middel Februarie van 0,5 ˚C tot 0,9 ˚C warmer as normaalweg (temperature van 0,5˚C warmer as normaalweg is in El Niño-terrein).
“El Niño-tipe toestande veroorsaak droogte oor die somerreëngebied in die mid- en laatsomer, met kouefronte wat vroeg in die winter oor die noordelike dele beweeg met kouer toestande oor die binneland, maar goeie of bogemiddelde reënval oor die winterreëngebied.
SCENARIO’S
“Hoewel toestande oor die grootste deel van die winterreëngebied baie beter is as in die ooreenstemmende tydperk verlede jaar, is daar steeds rede tot kommer op kort en lang termyn.
“Dit lyk egter asof die reën oor die winterreëngebied redelik op tyd van einde April af kan begin val, maar daar is onsekerheid oor die res van die seisoen,” sê Van den Berg.
“Uit ’n beplanningsoogpunt is dit belangrik om gebeurlikheidsplanne op te stel en daarvolgens te reageer.”
Volgens Van den Berg is twee scenario’s moontlik in die winterreënstreek. SCENARIO 1 Die reëntyd kan in die laaste deel van April begin, wanneer kouefronte gereeld oor die gebied inbeweeg. Dit lyk of die reën meer oor die SuidKaap gekonsentreer gaan wees. Die meeste internasionale voorspellings toon gemiddelde tot ondergemiddelde reënval. Met die moontlike uitwerking van El Niño-karaktertrekke steeds teenwoordig en die moontlike herontwikkeling van El Niño, is die waarskynlikheid vir gemiddelde reënval van April tot Junie 60%, met die vooruitsigte vir die res van die seisoen baie onseker.
SCENARIO 2 Die reëntyd begin eers einde Mei of begin Junie. Dit is gegrond op die baie laat begin van die somerreënseisoen wat ook die winterreënseisoen kan laat aanskuif. Indien die El Niño-tipe ontwikkeling wel voortduur, kan dit vroeër reën veroorsaak soos in scenario 1. Die ontwikkeling van El Niño beweeg egter tans op die grens tussen neutraal en El Niño-toestande. Die kans op scenario 2 is 40%.