Melkprys draai ná moeilike jaar
MELKKOPERS het prysverhogings vir melkboere aangekondig, wat vandeesmaand in werking tree.
Melkboere beleef ’n erge kosteknyptang nadat pryse weens verlede jaar se oorskot melk met 19% gedaal het, terwyl voerpryse gestyg het.
Mnr. Bertus van Heerden, hoofekonoom van die Melkprodusente-organisasie (MPO), skryf in die organisasie se jongste verslag oor suiwelmarkneigings dat die produsenteprysverhogings vanaf Maart gemiddeld 14% beloop.
Verlede jaar het melkproduksie ondanks die daling in produsentepryse tot laat in die jaar sterk bly groei.
Van Heerden sê die aanbod van onverwerkte melk was verlede jaar na raming 3,8% hoër as in 2017, maar het sedert November baie afgeneem.
Verlede Desember was die groei op ’n jaargrondslag 1,85%, vergeleke met 7,97% in Desember 2017. In Januarie vanjaar was die groei 1,25%, vergeleke met 4,9% in Januarie 2018.
INSETTE DUURDER
Van Heerden sê die gemiddelde geelmielieprys het van verlede Julie tot Oktober met 14% gestyg. Dié prys was in Januarie vanjaar
gemiddeld R2 731/ton, wat 41% hoër was as ’n jaar gelede.
Op 20 Februarie vanjaar was die geelmieliepry so p die JSE se mark vir afgeleide kommoditeite (Safex) R2 742/ton vir lewering in September en R2 810/ton vir lewering in Desember.
Van Heerden sê die melktot-voerpr ysverhouding het teen verlede Desember tot 1,2:1 gedaal, wat vir baie melkboere onder die gelykspeelvlak is. Die departement van landbou, bosbou en vissery ese prysindeks vir produksiemiddele toon ook ’n styging.
Die feit dat dit in sommige droogtegeteisterde gebiede gereën het en dat melkkopers prysverhogings aangekondig het, sal melkproduksie volgens hom matig ondersteun.
“Die sterk groei in die melkaanbod in 2018 behoort genoeg te wees om op kort termyn in die vraag na melk te voorsien.”
Die uitwerking van die droogte en hoë graanpryse sal egter verdere opwaartse druk o pp rodusentepr yse plaas, sê hy.
VERBRUIKERSVRAAG
Die verbruikersvraag na vars
melk het, soos in die vorige vyf jaar, verlede jaar gedaal. Van Heerden skryf dit toe aan wat “nuwe verbruikers” wil koop.
Die vraag na langlewemelk en maas het sterk gegroei, asook die verbruik per kop daarvan. Nielsen-syfers van kleinhandelverkope op die formele mark toon dat die vraag na voorafverpakte kaas bly styg, maar dat jogurt- en botterverkope daal. Van Heerden skryf die daling aan laasgenoemde se pryse toe.
Suid-Afrika was verlede jaar ’n netto uitvoerder van suiwelprodukte.
Die stewige aanbod van plaaslike melk verlede jaar, asook die rand se verswakking in die tweede en derde kwartaal, het ingevoerde suiwelprodukte duur gemaak, sê Van Heerden. Sowat 19% minder suiwelprodukte as in 2017 is ingevoer, maar dit was meer as w atin2 016 ingevoer is.
Uitvoer na Botswana, Lesotho, Namibië en Swaziland was effens minder as in 2017. Van Heerden sê teen die agtergrond van die hoë melkproduksie kon dié uitvoer meer gewees het.