Program vir swart boere gaan van krag tot krag

Skaars vyf jaar ná die besluit om ontluikende boere te help, het die Sernick-groep reeds 24 boere tot kommersiële sukses gelei. Opleiding is aan meer as 660 verskaf wat hulle in staat stel om hul beeskuddes te verbeter en werk te skep.

Sernick en die Jobs Fund se program vir opkomende boere wérk, want dit pak die werklike behoeftes van hierdie boere aan. Só het mnr. Nick Serfontein, voorsitter van die Sernick-groep, op die opening van die groep se jaarlikse boeredag vir opkomende boere op Liebenbergstroom in die distrik Edenville gesê.

Meer as 450 opkomende boere het die dag bygewoon. Dit was opmerklik om te sien hoeveel mense die lesings op hul selfone opgeneem of aandagtig notas geneem het. Vir Serfontein is dié gretigheid om inligting te bekom, juis die rede waarom hy die afgelope paar jaar met verskeie uitreik- en opleidingsprogramme volhard.

Volgens hom is die ondersteuning van groot korporatiewe maatskappye, veral die mynmaatskappye, egter nodig, want die program werk nie per plaas nie, maar op wyer distriks- en provinsiale vlak.

Sernick het in 2015 die eerste keer begin om ontluikende boere te ondersteun sonder dat die groep enige idee gehad het hoe om dit te doen. Serfontein het toe besef dié boere is aan die diep kant ingegooi.

“Op die eerste boeredag het ek die kommer in hul oë gesien. Hulle kon nêrens hulp kry nie. Vir die eerste keer kon hulle formele opleiding kry en hulle het dit aangegryp.”

Hy het ook besef waarom 90% van die boerderye op die grond wat die staat herverdeel het, nie die mas opkom nie. “Jy kan nie iemand toegang tot grond gee sonder finansiering, mentorskap en opleiding nie.”

POTENSIAAL EN PASSIE

Sernick se program vir opkomende boere word vandag deur die Jobs Fund, die staat se amptelike werkskeppingsfonds, as een van sy vlagskipprojekte beskou. Sedert 2018 het meer as 660 swart beesboere Seta-geakkrediteerde opleiding ontvang, asook die geleentheid om hul eie vee vir beter diere te verruil.

Volgens Serfontein was van die boere aanvanklik nie bereid om van hul onproduktiewe beeste ontslae te raak nie. “Ná opleiding het hulle die noodsaaklikheid daarvan ingesien. Ons weet nou om nie druk daaroor uit te oefen nie, dit is iets wat met opleiding kom.”

Die boere verteenwoordig 137 000 ha en 17 000 beeste. Op die jongste boeredag het 140 boere hul nasionale sertifikaat in diereproduksie ontvang.

“Ons kies die mense met potensiaal en passie. Hulle het toegang tot grond, ons lei hulle op, help hulle met beeste en infrastruktuur, mentor hulle deurlopend en ons monitor hulle. Die belangrikste is dat dit volhoubaar is en werk skep.”

Uit die 660 boere is 300 gekies vir verdere tegniese opleiding, wat hulle help om hul eie kuddes te vestig en ’n goeie kontantvloei te handhaaf. Hierna is 50 boere gekies vir opleiding om hulle as kommersiële boere met hul eie reproduktiewe kapasiteit te vestig. Van hulle het 24 reeds volwaardige kommersiële status bereik.

Daar is pas aangekondig dat die beste presteerders in hierdie groep aandele in Sernick-maatskappye sal ontvang (sien kassie).

“Ek belowe julle, ons sal oor twee of drie jaar weer hier staan en kan sê dat ons 100% sukses met hierdie program behaal het.”

ROMPSLOMP KELDER DROME

Mnr. William Bulwane, Vrystaatse LUR vir landbou en landelike ontwikkeling, het in sy toespraak toegegee dat ontluikende boere uitgelewer is aan heelwat rompslomp as hulle om hulp by die regering aansoek doen.

“Asof dit nie genoeg is nie, is daar nog amptenare wat ‘papgeld’ (omkoopgeld) verwag voor hulle help.” Hy het nie gesê watter stappe teen dié korrupte amptenare gedoen word nie.

Volgens Bulwane werk die regering daaraan om prosesse te vergemaklik en vorms aanlyn te laat invul. “Ons is trots op swart ontluikende boere wat daarna streef om sonder staatshulp tot kommersiële vlak te vorder.

“In Suid-Afrika wag ons mos dat die regering alles vir ons doen. As hy faal of hy het nie die hulpbronne nie, dan betoog ons. In die lig daarvan is die regering dankbaar vir die boere wat op hul eie sukses behaal.”

Serfontein glo onwrikbaar dat ontluikende boere nie sonder ’n kombinasie van staatshulp en ondersteuning uit die private sektor suksesvol op hul eie bene sal kan staan nie.

In dié opsig sien hy uit na die beoogde South African Agricultural Development Agency (die eenstopwinkel waarvan hy gepraat het in sy ope brief aan pres. Cyril Ramaphosa) wat die landbou-omgewing met die steun van boere, landbou-ondernemings, landbou-organisasies, kommersiële banke en die regering kan transformeer en meer boere se drome kan help bewaarheid.

FOTO’S: VERSKAF Ontluikende boere wat aan Sernick en die Jobs Fund se opleidingsprogram deelneem, word gelei om volwaardige kommersiële boere te word. Van links is mnre. Patrick Sekwatlakwatla, bestuurder van Sernick se maatskaplike beleggingsprojek, Patrick Molotsi van Steynsrus, Mojalefa Mashao van Wepener, David Whitfield (agter), mentor van Sernick, mee. Jacqui Middleton van Jacobsdal, Petro Naudé, projekbestuurder van Sernick, en mnre. Ernest Setlogelo van Verkeerdevlei, Solomon Mosoeu van Heilbron en Zacharia Matli van Kroonstad.

Honderde ontluikende beesboere het die afgelope vyf jaar praktiese opleiding oor beesboerdery by Sernick se opleidingsentrum ontvang.

Me. Jacqui Middleton, beesboer van Jacobsdal, was een van die eerste ontluikende boere wat danksy die Sernickprogram tot kommersiële status gevorder het.

Op Sernick se onlangse boeredag het 140 ontluikende boere hul nasionale sertifikaat in diereproduksie ontvang. Dit is ’n NQF vlak 4kwalifikasie.

Mnr. William Bulwane, Vrystaatse LUR vir landbou en landelike ontwikkeling, aan die woord op die boeredag.