Herstel ná droogte kan tot vyf jaar duur
Boere het meer as net goeie reën ná die droogte nodig. Dit sluit in finansiering, gesonde grond en ontwikkeling. Boonop moet die gevolge van die Covid-19-pandemie ook bestuur word.
Die landbou is die enigste sektor in die Namibiese ekonomie wat voedselsekerheid, genoeg werk, ekonomiese groei en selfvoorsiening moontlik maak, sê mnr. Piet Gouws, voorsitter van die Namibiese Landbouunie (NLU), in die unie se 2020jaarverslag.
Tog sal dit dié land se landboubedryf drie tot vyf jaar kos om van die afgelope droogte te herstel, wat hoë eise aan boere gaan stel omdat hulle ook teen die Covid19pandemie se ongunstige uitwerking baklei wat beleggings erg benadeel.
Die regering het geen ander keuse nie as om die Maputoverklaring oor die landbou en voedselsekerheid wat reeds in 2003 onderteken is, in werking te stel.
Daarin het regerings van Afrika onder meer onderneem om binne vyf jaar minstens 10% van hul begrotings aan die landbou en landelike ontwikkeling te bestee. “Die landbou kan slegs groei as die regering ’n omgewing skep wat dit aantreklik vir beleggers maak, pleks daarvan om dit met regulasies aan bande te lê,” sê Gouws.
Die oorregulering van die uitvoersektor sal die finale nekslag vir die landboubedryf wees.
Die NLU het reeds in 2019 ’n voorlegging in dié verband aan handelsbanke gedoen om boere uit hul finansiële verknorsing te help. Ongelukkig het Covid19 alles in die wiele gery.
STYGENDE PRODUKSIE
Op’nvergaderingtussendieNLU, die Lewendehaweprodusenteorganisasie (LPO) en die Vleisraad oor die herstel van die veebedryf was daar konsensus dat stygende produksie in die waardeketting belangrik is en dat regulering dodelik sal wees.
Daar is ook kommer oor ’n verandering in grondgebruikspatrone deurdat kommersiële landbougrond toenemend minder produktief raak.
Herlewingslandbou kan nuwe hoop vir boere bring omdat hulle daarmee die kwesbare weidingsgebiede kan laat herstel om volhoubare produksie te verseker. Hierdie veldtog staan onder die leierskap van ’n ervare kenner, mnr. Colin Knott.
Die pluimveebedryf groei danksy talle nuwe toetreders, die produksie van varkvleis neem
Sektor
BRON: toe en die maak van houtskool vir die uitvoerbedryf brei sterk uit en skep duisende werkgeleenthede in Namibië.
Die TABEL toon hoe bedrywe se toestand vanaf 2018 tot 2019 weens die droogte verander het, aan die hand van beraamde produksiewaardes wat betref die primêre bemarking van produk
Gouws sê boere het ’n groot behoefte aan finansiële ondersteuning terwyl hul weiding ná die droogte herstel. Hulle het net die helfte van hul veekuddes oor. As hulle nie hul plase ten volle benut en alternatiewe inkomstebronne, soos houtskool en toerisme, ontgin nie, kan hulle ernstige probleme met kontantvloei ervaar. Dit kan selfs tot totale ondergang lei.
Daarom is volhoubare, goed gestruktureerde finansiële bystand en/of herfinansieringsopsies noodsaaklik om kuddes te herbou en grondstowwe aan die res van die waardeketting te voorsien.
Opsies vir herfinansiering wat ondersoek is, sluit ’n betalingsvakansie van drie jaar en die konsolidering van kort en langtermynlenings teen ’n verminderde rentekoers in. Dit blyk ’n betalingsvakansie is ’n goeie opsie omdat dit ’n boer in staat stel om sy kudde te bou, kontantvloei te hê en finansiële verpligtinge gouer na te kom.
Die konsolidering van kort en langtermynlenings teen 4% met ’n verlenging van die leningstydperk tot vyf jaar kan ook ’n lewensvatbare opsie wees.